De juryleden van de VPRO Big Screen Award 2023 vertellen over hun ervaringen op IFFR, de zestien genomineerde films en natuurlijk de uiteindelijke winnaar: het Iraanse drama Endless Borders van Abbas Amini.

Dit jaar bestond de vijfkoppige VPRO-publieksjury in Rotterdam uit Han Nguyen, Wayne de Boer, Heike Bluthardt, Annelies van den Houten en Didi van der Burg. Van de zestien genomineerde films koos de jury Endless Borders van Abbas Amini. Het verhaal speelt zich af aan de Iraans-Afghaanse grens, waar de verbannen, idealistische leraar Ahmad lesgeeft aan de lokale gemeenschap en probeert vluchtelingen uit Afghanistan te helpen.

Endless Borders zal als onderdeel van de prijs worden uitgebracht in de Nederlandse bioscopen, worden aangekocht door de VPRO en worden uitgezonden op NPO 2. Een dag voor de officiële prijsuitreiking zaten we met de vijf juryleden aan tafel.

‘Ik ben ’s avonds huilend op de fiets naar huis gegaan, haha.’

jurylid Han Nguyen

Beeld uit Endless Borders

Hoe was het om samen in de publieksjury te zitten?
Didi: ‘Het was echt leuk. Eigenlijk wil je gewoon niet dat het ophoudt, vooral nu het einde nadert. Soms was het heel intens, een soort emotionele rollercoaster door alle verschillende films.’

Han: ‘Ik vond het ook erg leuk, maar ook erg vermoeiend omdat je geen controle hebt over welke films je gaat zien. Er komt steeds weer iets nieuws op je af.’

Wayne: ‘De dinsdag was het heftigst, toen zagen we vier hele zware films achter elkaar.’

Didi: ‘We hoopten nog dat het na de tweede film wat luchtiger zou worden, maar het werd alleen maar zwaarder.’

Han: ‘Ik ben ’s avonds huilend op de fiets naar huis gegaan, haha.’

Hoe was de samenwerking?
Wayne: 'In het begin durfden we het nog niet om met elkaar oneens te zijn. Maar al snel schoten onze meningen alle kanten op. Dat was erg leuk om te zien.’

Annelies: ‘Bij sommige films had dat ook wel met generatieverschillen te maken, denk ik. Ik was bijvoorbeeld gek op de twee Franse films in de competitie, Avant l'effondrement en Voyages en Italie. Ze deden mij aan vroeger denken. Maar de jongeren waren minder enthousiast.’

Was het moeilijk om tot een beslissing te komen?
(allemaal tegelijkertijd) ‘Nee!’

Han: ‘Over de topfilms waren we het eigenlijk direct eens.’

Was de winnaar, Endless Borders, toevallig een van de films die jullie op de loodzware dinsdag zagen?
Didi: ‘Het was de eerste die we die dag zagen, lekker in de ochtend. Ik dacht meteen: dit is de nieuwe nummer één. Al wisten we natuurlijk nog niet wat er daarna nog zou komen.’

Wat maakt Endless Borders zo bijzonder?
Wayne: ‘We volgen eigenlijk één man, een leraar uit Iran. Hij geeft les aan een klas in een klein dorpje in het grensgebied met Afghanistan, terwijl zijn vrouw in de gevangenis zit. We zien hoe hij de hele tijd allerlei moeilijke keuzes moet maken. Hij zit in een situatie waar hij heel graag uit wil, maar niet weet hoe.’

Han: ‘Het was een film die mij diep raakte. Je wordt helemaal meegezogen in het verhaal, het laat je geen moment los. Heel emotioneel, en ook actueel. Daarnaast is het gewoon een hele mooie film om naar te kijken, visueel ziet het er geweldig uit.’

Didi: ‘Wat ik mooi vond om te zien is dat die leraar ook maar een mens is, zeker niet perfect. En dat hij de hele tijd worstelt met de keuzes die hij moet maken, bijvoorbeeld of hij een gevlucht meisje uit Afghanistan wel of niet moet helpen. Natuurlijk maakt hij fouten, maar hij probeert wel het beste te doen.’

Heike: ‘Het beste voor zichzelf maar ook voor een ander. Als er in het begin van de film een dokter gevonden moet worden, neemt hij het voortouw. Wat hij doet, doet hij met gevaar voor zijn eigen leven. En welke keuze hij ook maakt, het heeft altijd gevolgen voor een ander. Vaak negatieve gevolgen.’

Pouria Rahimi Sam als leraar Ahmed in Endless Borders

De prijs heet de VPRO Big Screen Award. Waarom moet deze film volgens jullie op het grote scherm gezien worden?
Heike: 'Bij een groot scherm word je echt de film ingezogen. Je moet gewoon kijken. Je kan niet wegkijken.'

Annelies: 'Ik was die dag ziek, dus ik heb de film thuis moeten kijken. En ook op het kleine scherm was het voor mij al een van de topfilms.'

Willen jullie verder nog een lans breken voor een van de andere films uit de competitie?
Didi: 'My Little Nighttime Secret - over kindermisbruik in de familiesfeer - was heel heftig en aangrijpend. Zelf werk ik als psycholoog in de GGZ en ik heb veel kinderen gezien die zoiets hebben meegemaakt. Deze film laat heel erg de realiteit zien.'

Annelies: 'Ik wil graag nog even reclame maken voor Luka, dat was mijn persoonlijke favoriet. Hele goeie acteurs, onder Geraldine Chaplin, de dochter van Charlie Chaplin. En ook mooie beelden. Het is echt een prachtige arthousefilm.'

Hebben jullie tips voor de jury voor volgend jaar?
Han: 'Plan vooral pauzes in, we hadden af en toe dat het iets te veel was op ’n dag.'

Didi: 'Goed eten! Dat was af en toe nog best lastig.'

Annelies: 'Bereid je er wel op voor dat het intensief kan zijn. Het is hartstikke leuk, maar veel.'

Han: 'Zie het als een soort vakantie: weinig slapen, eten op rare tijden, en door de films ben je steeds op een andere plek.'

Heike: 'Wees open en heb geen verwachting.'

Wayne: 'Dat vind ik het belangrijkste, geen verwachtingen hebben.'

Meer over de VPRO Big Screen Award

Meer over IFFR 2022