‘Ik was voor vrede en tegen die kruisraketten. Maar, misschien wel het allerbelangrijkste: het was ook gewoon hartstikke spannend’, zegt Paulien Loerts, tegenwoordig algemeen directeur van Singel Uitgeverijen, over haar verblijf in het Vrouwen Vredeskamp in Volkel in de audiodocumentaire Vrouwen Vredeskamp Volkel, vandaag uitgezonden in OVT. Hoewel er in voorgaande jaren ook al kortstondig verzetskampen werden opgericht bij de vliegbasis hield dit Vrouwenkamp van 1984 verreweg het langst stand: bijna zes maanden. Met het kamp protesteerden de vrouwen tegen de aanwezigheid van Amerikaanse kernkoppen op de vliegbasis. Het was een publiek geheim dat daar al sinds 1959 kruisraketten lagen. Ruim veertig jaar nadat het kamp onder lokale druk werd ontruimd reist Paulien, samen met radiomaker Chris Bajema (bekend van de podcast De man met de microfoon), af naar de militaire vliegbasis. Het resultaat is een actuele, lichtvoetige audiodocumentaire, die een heel eerlijk inkijkje geeft in de protestwereld van de jaren tachtig.
Overigens is Chris is niet de eerste met aandacht voor het curieuze vrouwenkamp. In 2023 verscheen er een wetenschappelijk artikel van de Radboud Universiteit over de unieke manier van demonsteren. Zo blokkeerden de vrouwen op Internationale Vrouwendag de toegangspoort van de vliegbasis, versierde het hek met bloemen en strikjes en nodigden kinderen uit om op het kamp te komen kijken. Tijdens een andere actie betraden ze verkleedt als sprookjesfiguren de basis, zongen daar liedjes en hielden een picknick. ‘Ik deed eraan mee, maar vond dat ook een beetje tuttig’, zegt Paulien in de documentaire. ‘De echte acties vonden ’s nachts plaats. Ons grootste doel was om in de gebouwen te komen en die F-16’s onklaar te maken, Maar dat was natuurlijk naïef. We hadden niet eens iets bij ons om ze onklaar mee te maken.’
‘Maar het waren geen gekkies ofzo’, vertelt Chris aan de telefoon. ‘Ze wisten heel slim en op creatieve manieren te communiceren met de lokale gemeenschap en politiek. Zo werden er zelfs Kamervragen gesteld over het beleid rondom de militaire basis.’ De radiomaker vond het belangrijk dat in zijn documentaire de verschillende perspectieven op het uiteindelijk ontruimde Vrouwenkamp te horen zijn. Zo komen onder ander een toenmalig SP-raadslid, een leraar die een carnavalslied over het Vrouwenkamp schreef en het Udense Vrouwen voor Vrede-lid Ank van Burk – Paulien mocht tijdens haar verblijf bij haar douchen – aan het woord. Chris: ‘En Paulien vind ik gewoon heel erg leuk en stoer. Ook tijdens de opnames op de vliegbasis kende ze geen angst: ze stapte gewoon direct op de bewaking af.’
Vrouwen Vredeskamp Volkel vertelt daarmee in feite twee ontwapende verhalen: dat van een spannend vrouwenprotest uit het verleden én Pauliens persoonlijke coming-of-age. ‘Toen ik aankwam was ik negentien jaar. Ik had lang haar en een vlecht en was ik nog wel echt een Bloemendaals meisje,’ vertelt ze. ‘In die Volkel-tijd heb ik mezelf getransformeerd. Ik wist altijd al dat ik op vrouwen viel, maar toen dacht ik: nu ga ik het ook vertellen en uitstralen.’