VPRO Gids 26

28 juni t/m 11 juli
Pagina 138 - ‘Volle bak’

Volle bak

Hugo Hoes ,

Amateurfilmers laten in deze aflevering van Nederland op film het dagelijks leven in grote gezinnen zien.

Gemiddeld 1,5 kind krijgt een Nederlandse vrouw tegenwoordig en dat was twee generaties terug, vooral in katholieke kringen, heel anders. Toen waren gezinnen met pak ’m beet acht kinderen misschien niet heel gewoon, maar zeker niet zeldzaam. Ouders, of beter gezegd moeders, hadden het er maar druk mee. Voor vaders was het anders. Zij waren de hele week naar de zaak, lekker rustig.

Opgroeien in een groot gezin kent veel voordelen. Er zijn altijd speelkameraadjes, voor ruzie zoeken hoef je de deur eigenlijk niet uit en als een van de acht is het makkelijk om je aan het ouderlijk toezicht te onttrekken om op eigen houtje de wereld te ontdekken. Van huis weglopen werd niet zo snel opgemerkt. Die voordelen hingen wel sterk af van de positie in het gezin. Want de oudste moest vaak meehelpen in het huishouden en kreeg als hulpouder op jonge leeftijd al verantwoordelijkheid voor het toezicht op de jongsten. Bovendien zag die het steeds drukker worden in huis en dat betekende inschikken.

Die drukte was, althans voor déze jongste van acht, geen probleem. Dat waren de autoritten wel. Dan zat ik tussen de benen van mijn moeder op de automat voor de bijrijdersstoel of werd ik gedrapeerd over mijn zussen op de achterbank. Dat ik jarenlang geen eigen bed had weet ik pas sinds kort. Blijkbaar was dat verdrongen al heb ik er ook geen slechte herinnering aan. Het afdragen van oude kleding was minder leuk, want als die bij de benjamin belandde was het al derdehands of erger. Ook daar is mee te leven, tenzij je vijf zussen hebt. Geen jongen wil in een versleten turnpakje naar schoolgymnastiek. Gelukkig heeft Omroep Max daar geen beelden van, wel van veel andere taferelen uit grote gezinnen.