Gisteren was het International Holocaust Remembrance Day. In 2005 is deze herdenkingsdag ingesteld door de Verenigde Naties naar aanleiding van de zestigste verjaardag van de bevrijding door de Russische troepen van Auschwitz, op 27 januari 1945. Op deze herdenkingsdag, voor de slachtoffers van de Shoah én andere genociden, worden wereldwijd voornamelijk de slachtoffers van de Duitse concentratie- en vernietigingskampen in de Tweede Wereldoorlog herdacht. Auschwitz-Birkenau in Polen was niet enkel het meest omvangrijke vernietigingskamp, maar is uitgegroeid tot hét symbool van de genocide op de Joden, Roma, Sinti, psychische of fysiek beperkte mensen, homoseksuelen en Jehova’s getuigen.
In Nederland wordt de herdenking uit praktische overwegingen telkens op de laatste zondag van januari gehouden en valt de Nationale Holocaustherdenking dus op 28 januari. Uiteraard, werden de slachtoffers van de genociden in de Tweede Wereldoorlog al herdacht voor de komst van de Nationale Holocaustherdenking. In Israël valt Holocaust Day tussen de herdenking van de opstand in Warschau en Onafhankelijksdag. Frankrijk houdt 16 juli aan, twee dagen na de nationale feestdag, om te herdenken dat op diezelfde datum in 1942 in Parijs 13.000 Joden zijn opgepakt en gedeporteerd naar concentratiekampen.
Terug naar Nederland. De Nationale Holocaustherdenking van vanochtend in het Wertheimpark in Amsterdam wordt rechtstreeks uitgezonden. Bij het Spiegelmonument Nooit meer Auschwitz van Jan Wolkers worden kransen gelegd en toespraken gehouden. Overigens, even verderop aan de Plantage Middenlaan opent het Nationaal Holocaustmuseum op 11 maart de deuren. Deze opening geschiedt tegelijktijdig met die van de gerenoveerde Hollandsche Schouwburg, het theater dat de nazi’s gebruikten als verzamelplaats voor tienduizenden Joden om ze vervolgens te deporteren naar Westerbork en uiteindelijk de vernietigingskampen in Duitsland en Polen.