VPRO Gids 14

6 april t/m 12 april
Pagina 74 - ‘Vioolspiegelingen’

Vioolspiegelingen

Mark van de Voort ,

Met haar nieuwe vioolconcert verklankt Karmit Fadael het studeerproces van de ijverige topmusicus.

Peentjes zweten, urenlang blokken op een lastige passage en nergens verslappen. Een topmusicus gaat tot het gaatje. Dagenlang studeren hoort bij het metier. De Nederlands-Israëlische componist Karmit Fadael is gefascineerd door de driftig studerende musicus, de bijbehorende klankwereld en de onlosmakelijke band met het instrument. Fadael (1996) geldt als een van de toonaangevende jonge componisten van Nederland. Zelf speelde ze lange tijd viool maar aangespoord door de compositiewedstrijd van het Nederlands Blazers Ensemble maakte ze een creatieve ommezwaai. Nu schrijft ze muziek die direct tot het hart spreekt, onder meer voor Amsterdam Sinfonietta en het Residentie Orkest.

Mimesis, Fadaels eerste vioolconcert, geeft een hartstochtelijk inkijkje in de ziel van de nijvere musicus. Ze schreef dit gloednieuwe vioolconcert speciaal voor violist Pieter van Loenen, die vanavond de wereldpremière uitvoert in samenspraak met het Noord Nederlands Orkest. ‘Pieter is een waanzinnige musicus. Hij speelt extreem nauwkeurig en zeer gedetailleerd. Hij slaat geen noot over. Ik heb hem dan ook flink uitgedaagd,’ vertelt Fadael aan de telefoon. ‘Ik schrijf sowieso geen vlakke muziek. In mijn composities voltrekken zich verschillende emotionele cycli. Het vioolconcert is wel wat rauwer en melodieuzer.’

De schoonheid ligt voor Fadael in het vaak verborgen studeerproces van de musicus. ‘De violist legt een zware route af. Zo heb ik in het eerste deel veel tertsen en dubbelgrepen verwerkt. In het tweede deel ontvouwt zich een strijd tussen solist en orkest. Je hoort de frustratie die hoort bij het muziekbestaan. In het derde deel laat de vioolsolist alles los. Een dramatisch en melodieus slot dat echt binnenkomt.’

Haar vioolconcert Mimesis (nabootsing) voelt voor Fadael als een weerspiegeling van het leven. Het werkproces was een soort zelfmeditatie voor haar. ‘Het schrijven van het vioolconcert is levensveranderend geweest. Het componeren van zo’n stuk is stressvol. Ik wil het graag goed doen. Ik ben weer lessen gaan volgen bij mijn oud-docent Martijn Padding en in therapie gegaan. Voor mij was het een hele positieve ervaring. Tegenwoordig spiegel ik mezelf minder aan anderen. Het is goed zoals ik ben.’