Onafhankelijke Russische journalisten zijn hun land ontvlucht. In Rusland staat inmiddels een celstraf van vijftien jaar op het verspreiden van ‘valse informatie’ over de oorlog in Oekraïne. En het controleren van nieuwsberichten van het front is ontzettend ingewikkeld. Wat heeft een jaar oorlog gedaan met de journalistiek, de waarheidsvinding en het vrije woord? Die vragen onderzoekt Buitenhof vanavond in een extra uitzending.
Presentator Maaike Schoon bezoekt de redactie van TVRain. Dit Russische oppositiekanaal is sinds een paar maanden gevestigd in Amsterdam omdat werken in eigen land onmogelijk werd.
Twan Huys vraagt aan journalisten uit Oekraïne onder welke omstandigheden zij hun werk moeten doen. Hoe checken ze feiten en bronnen in een land in oorlog? En hoe functioneren ze tussen de stroomstoringen en ontploffingen door? Verder praat hij onder meer met CNN-oorlogscorrespondent Clarissa Ward.
In de studio concentreert Pieter Jan Hagens zich op een oorlog die begon al lang voordat de Russen op 24 februari 2022 met tanks Oekraïne binnenvielen: de informatie-oorlog. Die is veel subtieler en minder zichtbaar, en daardoor zeer efficiënt. Rusland is al decennia getraind in het verspreiden van desinformatie. Voorbeeld daarvan is de berichtgeving rond de Russische oppositieleider Navalny. In 2021 werd hij door een mysterieuze twitteraar neergezet als een racist en een nationalist, onder andere door een filmpje waarin hij moslims zou vergelijken met kakkerlakken. Amnesty International ontnam Navalny daarop zijn status als gewetensgevangene. Later bleek dat Navalny de term kakkerlak specifiek gebruikte voor de organisator van de Beslan-gijzeling waarbij meer dan 300 mensen om het leven kwamen. En dat die mysterieuze twitteraar de dochter is van een Russische miljonair en voor het Russische staatsnetwerk Russia Today werkt. Amnesty bood verontschuldigen aan en stelde: ‘het is duidelijk dat we doelwit zijn geworden van een lastercampagne van een Russische overheid.’
Hoe kun je in zo’n complexe en geraffineerde oorlog de waarheid boven tafel krijgen? Pieter Jan Hagens bespreekt deze vragen onder andere met media-ondernemer en man achter The Moscow Times Derk Sauer en met de oprichter van TV-Rain, Tikhon Dzyadko.