Help, de dokter verzuipt

‘Je kent de patiënt z’n hele leven, van de wieg tot aan het graf.’ Dat maakt dat veel huisartsen hun beroep het mooiste vak op aarde vinden. Maar het plezier in het werk kwam de afgelopen jaren ernstig in het gedrang, verklaren huisartsen in de Zembla-aflevering ‘Het huisartseninfarct’. Door de bezuinigingen van de afgelopen decennia op onder andere thuiszorg, geestelijke gezondheidszorg en wijkverpleging is er meer werk op het bord van de huisarts beland. Ook ziekenhuizen schuiven steeds meer zorgtaken naar huisartsen, zoals controles van patiënten met hart- en vaatziekten. Praktijkondersteuners helpen praktijkhouders (dat zijn huisartsen met een praktijk) bij het verstouwen van al het werk. De huisarts is door alle randtaken meer een bedrijf aan het runnen dan aan het dokteren.

Slechts de helft van de tijd blijft nog over voor de patiënt. ‘Het werk is niet alleen door de toename van zorgtaken maar ook door de algehele druk op de zorg, bijvoorbeeld door de vergrijzing, zwaarder geworden,’ legt researcher Suzan Borst uit. ‘Ook de verhouding tussen praktijkhouders en freelance huisartsen, de zogenoemde waarnemers, is zoek. Voor heel veel huisartsen is het niet meer op te brengen om een eigen praktijk te bestieren. En dat is problematisch, omdat de hele huisartsenzorg juist gebaseerd is op praktijkhouders.

De artsen die wij spraken, van een apotheekhoudende huisarts uit een dorp tot een praktijkhouder uit de Randstad die slechts digitaal werkt, zeggen het allemaal: er dreigen steeds meer huisartsenpraktijken te verdwijnen, maar het ontbreekt aan een plan B. De meest urgente vraag is: hoe gaan we de eerstelijnszorg inrichten? Willen we dit systeem van praktijkhouders met een vaste groep patiënten instandhouden? Ja? Zorg er dan voor dat je het praktijkhouderschap aantrekkelijker maakt. Of, stappen we over naar een ander systeem, zoals grote gezondheidscentra met huisartsen in loondienst? Denk hierover na, aldus de huisartsen, en maak dan vanuit de politiek een duidelijke keuze.’