‘Woon je hier, dan ben je een Tukker, en verder: doe maar gewoon, dan doe je gek genoeg,’ zegt Johanna ter Steege in de voice-over in de eerste minuut van de documentaire Zo doo wiejleu dat. In het Twents welteverstaan, want de actrice sprak de tekst helemaal in haar moedertaal in. Ze is ook coproducent van de film, die geregisseerd werd door Erik Willems. Ter Steege staat bekend als pleitbezorger van de Twentse taal en regio. Ze speelde samen met Herman Finkers in de kaskraker De beentjes van Sint Hildegard (2020), ook al helemaal Twents gesproken. Natuurlijk is Finkers ook te zien in de documentaire, in een van zijn vroege sketches waarin hij zijn woonplaats Almelo met pretoogjes belachelijk maakt.
Zo doo wiejleu dat is een portret van Twente in de afgelopen honderd jaar en een archiefbeeldendocumentaire zoals we die bij omroep Max mogen verwachten. Korte fragmenten, nostalgische muziek en de stem van Ter Steege die het aan elkaar praat. Een eeuw is lang, dus er kan maar kort stilgestaan worden bij de memorabele momenten die de regio heeft doorgemaakt. Voor de oorlog zorgde de textielindustrie voor welvaart, vooral onder de ‘textielbaronnen’ zelf. Om de industrie na de oorlog in stand te houden werden gastarbeiders geworven. Eerst Italianen en later Turken, die lang niet altijd met open armen werden ontvangen door de lokale bevolking. De Twentse tradities worden genoemd, zoals de palmpasen-optochten, maar ook de oprichting van de technische hogeschool en universiteit, die veel innovatieve bedrijven naar de regio trok. Er zijn beelden van de traumatische vuurwerkramp in Enschede, en dan snel door naar het landskampioenschap van FC Twente in 2010.
Een reis van herkenning voor wie Twente in zijn hart draagt, en zoals Ter Steege aan het slot ook zegt: ‘eens ’ne Tukker, altied ’ne Tukker.’