‘Scheepskonvooi Tunesië-Italië. De prijs is 2500 dinar (gratis voor kinderen en zwangere vrouwen). Ik antwoord alleen geïnteresseerden.’
‘Ik heb per direct een kapitein nodig in Sfax [een Tunesische havenstad, red.]. Vaarbewijs vereist.’
‘Hallo families. Boot beschikbaar voor 25 personen. 2000 per persoon. Geïnteresseerden kunnen Whatsappen.’
Het zijn zomaar wat berichten die Tunesische mensensmokkelaars in de afgelopen maanden op sociale media plaatsten. De stroom van migranten die vanuit Tunesië Europa probeert te bereiken is niet eerder zo groot geweest. In september kwamen er in een week 7000 bootvluchtelingen aan op het Italiaanse eiland Lampedusa. Een recordaantal.
Toch stortte Tunesië nog geen maand later zestig miljoen euro aan hulpgelden terug op de Europese bankrekening. Eerder al weigerde het land nog eens 127 miljoen euro; geld waarmee het land de migrantenstroom naar Europa zou moeten inperken.
Demissionair premier Mark Rutte reisde afgelopen juli af naar hoofdstad Tunis om daar samen met Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en de Italiaanse premier Giorgia Meloni afspraken te maken met de Tunesische president Kais Saied. Om ‘gevaarlijke overtochten over de Middellandse Zee’ te voorkomen, zo stelde Rutte zelf bij terugkomst. Maar volgens Saied is het geldbedrag te laag en strookt het niet met gemaakte afspraken. Zo ongeveer nu zou de overeenkomst tussen Tunesië en Europa verder worden uitgewerkt. Maar een migratiedeal lijkt met Saieds pas op de plaats verder weg dan ooit.
En dat terwijl de situatie in Tunesië alleen maar nijpender lijkt te worden. Al maanden gaat het op economisch en sociaal gebied slecht met het land. Er zijn grote schulden, de inflatiecijfers schieten door het dak en banken staan op omvallen. Dat president Saied de economische malaise sinds enkele maanden plots aan Zuid-Afrikaanse migranten wijt, is daarbij opvallend. Al jaren wonen en werken er in Tunesië zo’n twintigduizend zwarte Afrikanen uit onder meer Ivoorkust, Mali en Ghana. Nu Saied zich openlijk tegen hen keert, worden zij door Tunesiërs vervolgd en verketterd.
Het zijn deze zwarte Afrikanen – maar inmiddels ook steeds meer autochtone Tunesiërs die Saieds dictatoriale leiderschap zat zijn – die geen andere uitweg zien dan de oversteek naar Europa te wagen. Misschien dat zij op de oproepjes op sociale media zullen reageren – terwijl president Saied zich opmaakt voor een misschien wel nog groter percentage van de Europese spaarpot. ‘Migratie als wapen,’ noemde Europacorrespondent Saskia Dekkers het al eens.
Hoe de zeilen er vandaag de dag bij staan, ziet u in Danny ter plekke, waarin Danny Ghosen op stel en sprong af naar plekken in de wereld waar conflict ontvlamt of problemen zich opstapelen. Vanavond is dat Tunesië, volgende week de Algerije.