‘Achteraf mag het een wonder heten dat op 10 december 1948, zonder tegenstem, de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties werd aanvaard,’ schrijft emeritus hoogleraar Internationaal en Europees recht Cornelius Flinterman op de website van het Humanistische Canon.
De VN is in 1945 door 51 landen opgericht en voorziet als internationale organisatie in drie dingen: Internationale vrede en veiligheid; de bevordering van economische en sociale ontwikkeling; en de mensenrechten. De organen die zich hierover buigen zijn respectievelijk de VN Veiligheidsraad, de Economische en Sociale Raad (ECOSOC) en sinds 2006 de Mensenrechtenraad. Het universele mensenrechtendocument is niet-bindend, maar vormt wel de fundamentele inspiratiebron voor tal van andere verdragen en verklaringen aangaande mensenrechten. Universaliteit betekent dat de VN vinden dat ieder mens inherent dezelfde mensenrechten heeft. Inmiddels hebben alle 193 VN-lidstaten de verklaring ondertekend.
Vandaag, 75 jaar na de aanvaarding het historische document (volgens Flinterman vergelijkbaar met de Engelse Magna Carta uit 1215 en de Franse Verklaring inzake Rechten van de Mens en van de Burger uit 1789) werpt BNNVara in samenwerking met Amnesty International licht op het thema mensenrechten. In De avond van de mensenrechten wordt stilgestaan bij de fragiliteit van het borgen van deze rechten, waarbij de makers niet alleen de schijnwerpers richten op het buitenland, maar ook op Nederland. Zo bespreken Amber Kortzorg en Tim Hofman onder meer het demonstratierecht in Nederland en het criminaliseren van hulpverleners. Sinan Can draagt bij met drie mini-documentaires die de verhalen belichten achter wereldberoemde mensenrechtenfoto’s, waaronder ‘Tank man’ op het Tiananmenplein 1989. Ook zullen Sahil Amar Aïssa en Hedy d’Ancona enkele van de dertig artikelen waaruit de universele mensenrechtenverklaring bestaat, uitlichten. Verder zijn er optredens van onder anderen cabaretier Nabil Aoulad Ayad en zangeres Shary-An.