In 1908 componeerde Maurice Ravel Ma mère l'Oye, een serie van vijf muzikale sprookjes om met z'n tweetjes op één piano te spelen. De bladmuziek ziet er eenvoudig uit, maar volgens een bevriende pianiste is dat schijn. Ravel houdt het technisch redelijk overzichtelijk – geen grote akkoorden, moeilijke ritmes of enorme sprongen – maar ondertussen bewandelt hij niet de gevestigde paden. Zelf zei hij daarover dat hij de muziek op een ingenieuze wijze simpel had gehouden.
Drie jaar later maakte Ravel een orkestversie van Ma mère l'Oye. Voor zulke arbeid worden twee termen door elkaar gebruikt: instrumenteren en orkestreren. Beide termen betekenen dat iemand de juiste instrumenten bij de noten zoekt, maar volgens Ravel is orkestratie de hogere kunst omdat daarmee ook een sfeer rondom de noten wordt gecreëerd. Zo bezien kan iedereen instrumenteren die noten kan lezen en de grenzen van instrumenten in een boek kan opzoeken, maar moet je een kunstenaar zijn om te orkestreren.
Zou in Ma mère l'Oye het verschil te ontdekken zijn? In de eerste twee delen verspreidt Ravel de noten mooi over de strijkers en blazers, maar je zou het met een beetje geluk ook uit een boekje kunnen halen. Tot zover instrumenteert Ravel. Wel laat hij de strijkers vaak plukken of met een demper spelen, en geeft hij op de hoogtepunten een melodie aan twee of meer instrumenten tegelijk. Dat lijkt al meer op orkestreren. De harppartij is een geval apart: die verhoogt de sfeer en staat nergens in de pianoversie. Misschien is dat wel componeren.
In het derde deel – ‘Laideronnette, Impératrice des Pagodes’ – wordt het verschil duidelijker, omdat Ravel hier zijn spaarzaamheid laat varen. Hij zet tien tot vijftien verschillende instrumenten in, inclusief slagwerk, harp en celesta, voor drie muzikale lijnen. Zulke weelderige kleuren zal een eenvoudige instrumentator niet gauw bedenken. Ook bijzonder is de contrafagot die in deel vier het beest speelt dat verliefd is op Belle. Die contrafagot staat in de handboeken, maar je moet er wel opkomen dat hij daar zo goed werkt.