Popmuziek en poëzie verhouden zich wat moeizaam tot elkaar. Gezongen kan een songtekst heel poëtisch klinken, maar dat heeft vaak minstens zoveel te maken met de melodie, stem en begeleiding als met de woorden zelf. Lees zo’n tekst droog voor en de kans is groot dat je een vrij matig gedicht overhoudt. Om maar wat te noemen: de regels in het slot van Coldplay’s ‘Fix You’ (vorig jaar nummer vijf in de Top 2000) bezorgen miljoenen luisteraars kippenvel, maar zijn op zichzelf nog geen Hallmark-kaart waardig: ‘Tears stream down your face, when you lose something you cannot replace.’ Niet erg; in combinatie met de muziek werkt het.
Andersom geldt het ook: een goed gedicht is niet automatisch geschikt als songtekst. Erik de Jong, alias Spinvis, vertelde ooit aan magazine The Daily Indie dat hij geregeld het verzoek krijgt bestaande poëzie op muziek te zetten. ‘Dat probeer ik dan wel, maar eigenlijk lukt het nooit. Een goed gedicht is al af, al klaar. Er hoeft geen muziek bij. Het idee is dat als we nou twee kunstvormen op elkaar stapelen, dat het dan beter wordt. Dat is een misverstand.’
De Jong heeft weleens gezegd dat hij de aandacht voor zijn eigen songteksten wat buitensporig kan vinden, omdat een liedje uit veel meer bestaat dan de zang. Mede daarom zegt hij te werken aan een puur instrumentaal album. En wie weet inspireerde deze gedachte ook de titel van zijn laatste plaat: Be-Bop-A-Lula – een onzinterm die alleen iets betekent in een muzikale context.
Toch is de nadruk op die teksten wel begrijpelijk. Want als één Nederlandse artiest in staat is om pop en poëzie te verbinden, is het Spinvis. Voorbeelden te over, maar neem deze regels over zijn woonplaats, uit het nummer Herfst en Nieuwegein: ‘Een auto en een man en een rivier/ Vanaf hier is alles wat het lijkt/ De kaart waarop hij kijkt/ De sneltram en het kruispunt en het zwembad/ U bevindt zich hier.’
Alles wat het lijkt: dat typeert niet alleen veel stukjes bebouwd Nederland, maar helaas ook veel Nederlandse popmuziek. Wie van iets meer mysterie houdt, kan vandaag kijken naar On Stage, waarin Spinvis te gast is, met bevriende muzikanten als Meindert Talma en de punkband Ploegendienst. Als kers op de taart treden er zelfs een paar échte dichters op.