VPRO Gids 36

9 september t/m 15 september
Pagina 59 - ‘Tot de kern’

Tot de kern

Bouwe van Straten ,

Focus onderzoekt de hernieuwde belangstelling voor kernenergie. Is er sprake van een nucleaire renaissance?

Kernenergie lijkt de wind in de rug te hebben. Sinds de oorlog in Oekraïne is het aantal voorstanders alleen maar toegenomen: zo’n veertig procent van de Nederlandse bevolking is inmiddels voorstander, het dubbele van het percentage tegenstanders. Alleen onder de kiezers van SP, GroenLinks en PvdD zijn meer tegen- dan voorstanders te vinden, bleek vorig jaar uit een onderzoek van Ipsos. De overheid broedt ondertussen op twee of misschien zelfs vier nieuwe kerncentrales, en de centrale bij Borssele blijft wellicht tien jaar langer open.

Geen wonder dat wetenschapsprogramma Focus zich vanavond de vraag stelt: is er sprake van een nucleaire renaissance? De voordelen zijn evident: het is een stabiele energiebron die 24 uur per dag beschikbaar is, weinig ruimte inneemt, ons minder afhankelijk maakt van andere landen en kan helpen om de klimaatdoelen te bereiken. Energiedeskundigen als Rik Harmsen en Wim Turkenburg – die laatste is te gast in Focus – denken zelfs dat die klimaatdoelen zonder kernenergie überhaupt niet meer te halen zijn. Andere deskundigen denken dat die conclusie gebaseerd is op een te lage inschatting van de potentie van zonne- en windenergie, en wijzen op welbekende nadelen: radioactief afval en het risico op een calamiteit. 

Energiedeskundige Behnam Taebi – bij het ter perse gaan van de gids was nog niet duidelijk of hij de eindmontage van Focus ging halen – is genuanceerd: ‘Energieonafhankelijkheid is, zeker sinds de oorlog in Oekraïne, een centrale waarde geworden,’ zegt hij. ‘Maar die moet je wel zien in relatie tot andere waarden: veiligheid, energiezekerheid en duurzaamheid.’ Hij denkt dat ons land het zou kunnen redden zonder kernenergie, ‘maar daar hangt een prijskaartje aan, en dat is niet alleen economisch. Je hebt dan meer land nodig voor de opwekking van energie, zult veel meer aan energieopslag moeten doen en raakt meer afhankelijk van andere landen. En wat heb je eraan kernenergie af te wijzen als je het vervolgens uit Frankrijk importeert?’