Recentelijk stelde de Nederlandse overheid het Amerikaanse chemieconcern 3M aansprakelijk voor vervuiling van de Westerschelde als gevolg van jarenlange afvoer van schadelijke chemicaliën. De lozingen van de synthetische poly- en perfluoralstoffen (PFAS) vonden plaats op Vlaamse bodem, maar bereikten het Nederlandse water. Vorig jaar onthulde Zembla in de uitzending ‘Het PFAS-schandaal’ dat via een afvalbedrijf in Antwerpen ook Chemours in Dordrecht de Westerschuilde vervuilt.
PFAS-chemicaliën, verwerkt in bijvoorbeeld cosmetica en antiaanbaklagen van pannen, zijn niet of nauwelijks afbreekbaar, worden in verband gebracht met kanker, nierbeschadiging en hartaandoeningen én zorgen voor een verminderde werking van het immuunsysteem. Chemours valt onder het Amerikaanse chemiebedrijf Dupont. Dupont raakte ernstig in opspraak toen in 2015 bleek dat de Amerikaanse multinational, een van de grootste verspreiders van PFAS, decennialang zweeg over de gevolgen ervan voor mens en milieu.
Vanavond in de vervolgaflevering ‘De PFAS-doofpot’ vraagt Zembla zich af wat de industrie op welk moment wist. Hoe lang heeft Dupont/Chemours informatie verborgen gehouden, en op welke manier? Aan de hand van rechtbankstukken, openbare bronnen en vertrouwelijke documenten reconstrueert Zembla de decennialange gebeurtenissen die uiteindelijk hebben geleid tot een zwaar vergiftigd gebied rondom de Chemoursfabriek.
‘Prins Bernhard opende in de jaren zestig feestelijk Chemours, dat toen nog Dupont heette,’ licht maker Roelof Bosma toe. ‘Het bedrijf werd als trofee beschouwd, omdat het voor een boost zorgde in- en rondom Dordrecht en Sliedrecht. Zo werden er woningen gebouwd voor medewerkers. Echter, van meet af aan werd de omgeving vervuild. En Dupont wist dit.’
‘Dupont moest in 2015 toen het enorme milieuschandaal veroorzaakt door het chemiebedrijf, met de billen bloot in de VS,’ vervolgt Bosma. Maar in Nederland, waar eveneens sprake is van een milieuschandaal, blijft de plaatselijke bevolking opvallend gelaten. ‘Ik merkte dat in het gebied rondom Chemours mensen ook behoorlijk loyaal zijn naar hun vervuilende (ex)werkgever. Chemours zorgt immers voor een “mooi pensioen” en biedt “goede arbeidsvoorwaarden”. Generatielang spreken mensen over “Vadertje Dupont”. Wat ik opmerkelijk vind: de regering wil een PFAS-verbod in Europa, maar Nederland geeft nog steeds vergunningen af aan Chemours.’