Stelt u zich eens voor dat de Nederlandse huizenmarkt dusdanig ontspoord is geraakt dat er op een commerciële televisiezender een programma wordt uitgezonden waarin mensen blind een huis moeten aanschaffen. Stelt u zich daarna eens voor dat iemand dan inderdaad een willekeurig huis krijgt aangereikt, en dan samen met Martijn Krabbé aan de champagne moet. En stelt u zich dan óók nog even voor dat een interieurstylist en bouwdeskundige zich vervolgens met álles gaan bemoeien.
Klinkt behoorlijk eng, niet? Toch is dit al jaren de wonderlijke realiteit van rtl-programma Kopen zonder kijken, dat al sinds de start in 2019 een onvervalste hit is. Het idee is simpel: stellen besteden zowel hun huizenjacht als het aankoopproces volledig uit aan een team dat bestaat uit presentator Krabbé, makelaar Alex van Keulen, interieurstylist Roos Reedijk en bouwdeskundige Bob Sikkes. Dit ‘droomteam’ mag – binnen het budget van de kopers – een huis zoeken, kopen en verbouwen, waarbij de deelnemende stellen het huis pas mogen zien nádat de koopovereenkomst is getekend.
Kopen zonder kijken is daarmee, naast een zéér symbolische uitwas van een oververhitte huizenmarkt, een zoveelste voorbeeld van hulp-tv, een genre dat nooit lijkt in te boeten aan populariteit. Elk maatschappelijk probleem krijgt uiteindelijk een eigen tv-programma: van hulp bij obesitas (Obese) of zwangerschappen in kwetsbare gezinnen (Vier handen op één buik) tot het opruimen van huizen (Je huis op orde). In dat licht was een programma waarin hulp geboden wordt bij een van de meest fundamentele levensbehoeften – een dak boven het hoofd – dan ook onvermijdelijk.
Je kunt er cynisch van worden, maar daarvoor is Kopen zonder kijken veel te onweerstaanbaar. Of het nu gaat om sympathieke bouwer Bob, de ergernissen over de absurde wensenlijsten of de onvermijdelijke teleurstelling bij de onthullingen: Kopen zonder kijken grijpt een herkenbare worsteling dankbaar aan, en brengt het terug tot een verslavend televisieformat, waarin een wonderlijk universum wordt opgetuigd met geheel eigen wetten en regels, alsof zo’n uitbestede woningjacht de normaalste zaak van de wereld is.
Ach, die huizenmarkt. Toegankelijker kunnen we ’m niet maken, wel vermakelijker.