VPRO Gids 13

1 april t/m 7 april
Pagina 90 - ‘Tomeloos tegen Teheran’

Tomeloos tegen Teheran

Mina Etemad ,

De Iraanse Journalist en activist Masih Alinejad zwengelt vanuit haar woonplaats New York onvermoeibaar het verzet tegen het regime in Teheran aan. 

De massale protesten in Iran afgelopen september leken een onvoorziene eruptie tegen het islamitische regime. Maar er waren al veel eerder zaadjes geplant voor dit verzet. Vrouwen die in 2014 met gevaar voor hun levens hun hoofddoeken afdeden bijvoorbeeld, een actie aangezwengeld door de in Amerika woonachtige journalist en activist Masih Alinejad. Zij is de hoofdpersoon van de documentaire Be My Voice en is nog steeds een van de belangrijkste figuren in de strijd van Iraniërs.

Alinejad groeide door haar tv-programma’s en socialmedia-aanwezigheid uit tot een boegbeeld van de verzetsbeweging buiten Iran. Zo lanceerde ze in 2017 de hashtag #WhiteWednesdays, waarbij vrouwen in Iran op woensdagen foto’s van zichzelf in witte kleding of hoofddoeken online postten als vorm van protest tegen de verplichte hijab.

Be My Voice verscheen twee jaar geleden, waardoor de meest recente gebeurtenissen in het land niet zijn meegenomen. Maar je krijgt wel een inkijkje in hoe Alinejad als persoon is; de Iraans-Zweedse regisseur Nahid Persson bracht een paar weken met haar door en filmde haar tijdens haar werk en op alledaagse, intieme momenten met haar familie en vrienden.

Alinejad is een vulkaan. Een energiebom met tomeloze strijdlust. Een niet-aflatende motor met slechts één doel: de vrijheid van het Iraanse volk. Dag en nacht zet ze zich in voor vrouwen in Iran die worden onderdrukt, beantwoordt hun talloze berichten en deelt hun verhalen met de rest van de wereld. Ze komt ook over als een energieslurper. Ze zit op geen enkel moment stil en al haar woorden en bewegingen zijn extreem en dramatisch. Als ze een heftig bericht krijgt van een van haar volgers valt ze neer op de grond en huilt hard en grotesk. Het lijkt zeker niet gespeeld, maar je begint te vermoeden dat het extreem vermoeiend moet zijn als je langer dan een uur in haar bijzijn bent.

Een paar weken geleden was ze in Nederland bij debatcentrum De Balie, waar ze twee uur lang oneliners en strijdkracht spuwde. Het publiek ontving het gewillig, klapte luid na bijna elke zin die ze uitsprak en stapte aan het eind van de avond vol energie naar buiten. Misschien heeft elke protestbeweging wel zo’n figuur nodig: iemand die onvermoeibaar blijft vechten tot de zaadjes die ze geplant heeft leiden tot een grootse verandering.