Omgekeerde missie

De rollen zijn omgedraaid. Decennialang trokken missionarissen vanuit het montfortanenklooster in het Limburgse dorp Schimmert de wereld over om het geloof te verspreiden. Maar de vergrijzing heeft toegeslagen in het klooster en de 83-jarige pastoor John van Oss is toe aan zijn pensioen. Wie kan hem opvolgen? Twee jonge paters uit Indonesië komen naar de kleine Limburgse gemeenschap om te ondersteunen in de parochie.

Meneer pastoor vindt het niet makkelijk om zijn taken neer te leggen. John van Oss kent de gemeenschap op zijn duimpje, weet precies wie ziek is, wie welke pijntjes heeft en welke kinderen nog niet zijn gedoopt. Bovendien betekent stoppen als pastoor ook dat hij zal moeten verhuizen uit de parochiewoning waar hij al veertig jaar woont. Het is fijn dat ‘die twee jongens’ er zijn, maar hen daadwerkelijk een mis laten leiden, dat gaat Van Oss een stapje te ver. Toch zal hij wel moeten loslaten, want ook pastoors uit parochies in de omgeving zijn, in de woorden van meneer pastoor, ‘allemaal bejaarden’.

‘Die twee jongens’, dat zijn dertigers Stefan Musanai en Charles Leta. Ze zijn geboren op het Indonesische eiland Flores en komen in 2018 naar Limburg. In razend tempo proberen ze in te burgeren: met de hulp van parochianen leren ze de taal – ‘kerstsnuisterijen’ blijkt een tongbreker –, ze krijgen een kerkelijke inburgeringscursus en zingen Limburgse liedjes. Als ze al heimwee hebben, dan laten de energieke en goedlachse mannen dat absoluut niet blijken.

Corona loopt als een rode draad door deze EO-documentaire. Regisseur Gabrielle Provaas, die zelf uit Schimmert komt, begint met filmen tijdens carnaval 2020, het eerste superspread event in Nederland. Pastoor John van Oss wordt daardoor gedwongen de regie uit handen te geven. Als tachtigplusser mag hij zich niet te veel onder de mensen begeven, waardoor Musanai en Leta de kans krijgen om zelfstandig een uitvaart te leiden. Het lijkt een keerpunt voor Van Oss: het is goed zo, hij kan met pensioen. In het montfortanenklooster achter de parochiewoning zijn al twee kamers voor hem in orde gemaakt.

Meneer pastoor schetst het beeld van een hechte gemeenschap waarin mensen elkaar kennen, naar elkaar omkijken, en waar de kerk nog altijd een baken vormt. De twee buitenstaanders lijken vrij moeiteloos geaccepteerd te worden. ‘Ze zijn nog jonger dan mijn zoon,’ merkt een van de kerkgangers op, maar verder kabbelen ze moeiteloos met de stroom mee. En ze hebben goed opgelet hoe pastoor Van Oss zijn werk deed. Wanneer Stefan Musanai en Charles Leta de kinderen ontvangen die hun communie doen, kennen ze iedereen al bij naam.