Volwassen worden in de film

Vanavond begint het derde seizoen van De kijk van Koolhoven, het succesvolle tv-programma waarin regisseur Martin Koolhoven college geeft over verschillende genres en thema’s in films. Naar aanleiding van elke nieuwe aflevering spreekt VPRO Gids een jonge, Nederlandse filmmaker die thuis is in het genre dat centraal staat in de uitzending.

De eerste aflevering draait om de coming of age-film. Emma Branderhorst is een regisseur die veel werkt in dat genre. Ze maakte verschillende korte films over opgroeiende pubers die te maken krijgen met hun eerste seksuele prikkels (Femme, 2017), groepsdruk en pesterijen (Onderhuids, 2019) of menstruatiearmoede (Vlekkeloos, 2021). Momenteel legt ze de laatste hand aan Ma mère et moi, over de complexiteit van moeder-dochterrelaties, en werkt ze tevens aan haar eerste lange speelfilm.

De coming of age-films van Branderhorst zijn vaak intiem, dicht op de huid gefilmd en tonen de leefwereld van haar jonge hoofdpersonages. ‘Voor mij draait het heel erg om echtheid, om realisme,’ vertelt Branderhorst aan de telefoon. ‘Dat je een kort inkijkje krijgt in een leven dat al gaande is als de film begint. Je springt er middenin en bent er direct onderdeel van.’

Om dat realisme te vangen werkt de 27-jarige filmmaker regelmatig met niet-professionele acteurs. Die vinden het vaak nog spannend voor een camera, wat helpt bij het portretteren van onzekere tieners of zoekende pubers, licht Branderhorst toe. ‘In Nederlandse films wordt vaak hetzelfde groepje acteurs ingezet voor tienerpersonages. Dat is begrijpelijk, want ze spelen goed en zijn opgeleid. Maar het is ook jammer, want het gaat vaak ten koste van authenticiteit, van dat pure wat een non-acteur kan hebben voor de camera.’

Bij de casting van haar films let Branderhorst dan ook niet zozeer op de kwaliteit van het spel, maar des te meer op de karakteristieken van de acteurs. ‘Bij Vlekkeloos koos ik Alicia Prinsen voor de hoofdrol omdat ik haar mega intrigerend vond. Ik zag iemand die echt een verhaal te vertellen had, in plaats van dat ik iemand zag die aan het acteren was.’

‘Ik geef mijn acteurs ook nooit het script voor de opnames,’ vervolgt Branderhorst. ‘Want anders gaan ze te veel oefenen en nadenken. Ik laat het allemaal ontstaan op de set. Dan gebeuren vaak de mooiste dingen.’