VPRO Gids 38

17 september t/m 23 september
Pagina 66 - ‘Gas, geld en ‘gastarbeid’’

Gas, geld en ‘gastarbeid’

Maarten van Bracht ,

Qatar, decor van het WK voetbal, wil een grotere rol op het wereldtoneel en heeft de wind mee. 

Wat weet u van Qatar, vroeg de kwismeester. Eh, olie en sjeiks? Helaas, gas en een emir. Qatar is zelfs uit de opec gestapt en concentreert zich nu op gas, en aan het hoofd van deze absolute monarchie staat emir Tamin bin Hamad al-Thani. In feite een schiereiland van grote broer Saoedi-Arabië, was Qatar eerst Engels protectoraat maar is het sinds 1971 onafhankelijk. Er woonde bijna niemand in deze woestijn tot er olie en gas werd ontdekt. Sinds de toewijzing in 2010 van het wk voetbal is het inwoneraantal met 750.000 gestegen tot 2,5 miljoen. Vorig jaar bleek uit onderzoek van The Guardian dat in Qatar in tien jaar tijd meer dan 6500 arbeidsmigranten bij de bouw van stadions en andere WK-faciliteiten zijn gestorven.

Het stinkend rijke landje is er sowieso op uit zoveel mogelijk mondiale sportevenementen te organiseren en vaart in de Arabische wereld in toenemende mate een eigen koers. Egypte, de Verenigde Arabische Emiraten, Bahrein, Jemen en Saoedi-Arabië hebben alle diplomatieke relaties verbroken. Ze beschuldigen Qatar ervan banden te onderhouden met terroristische groeperingen, zoals de Moslimbroederschap in Egypte, en de emir zou hebben gezegd dat Iran niet genegeerd mag worden. Saoedi-Arabië dreigde toen zelfs een kanaal te graven waardoor Qatar een echt eiland zou worden.

De twee politieke nieuwsmagazines van de ard, Report München en Kontraste (uit Berlijn) tekenen vandaag en donderdag voor de uitzending Geld.Macht.Katar., een adequate titel die de lading volledig dekt. Het staatje is voor Duitsland van extra groot belang omdat het, nu de import van gas en olie uit Rusland dreigt stil te vallen, een belangrijke en zelfs cruciale rol speelt bij de toekomstige energievoorziening in Duitsland. ard-reporters Benedikt Nabben en Pune Djalilevand deden samen met weekkrant Die Zeit maandenlang onderzoek naar wat er achter de glanzende façaden van de ministaat schuilgaat en spraken wereldwijd met ingevoerde betrokkenen uit politiek, economie en sport.

Als dit wordt geschreven heeft de knvb juist bekendgemaakt dat het Nederlands elftal tijdens het wk voetbal in Qatar zowaar over zal gaan tot ‘maatschappelijke actie’ die is gericht op de verbetering van de positie van arbeidsmigranten in land. Wat precies is nog onduidelijk. De spelers zullen toch niet een deel van hun wedde of eventuele winnaarspremie afstaan? ‘We hebben een aantal ideeën,’ aldus secretaris-generaal van de voetbalbond. ‘Die zullen we voorleggen aan de spelers.’