Tornen aan het leven 

‘Om te drinken heb je altijd een smoes. [..] Je kunt jezelf natuurlijk van alles wijs maken. Het is een verslaving.’ Aan het woord is oud-cabaretier Kees Torn (1967). Tot 2012 stond hij voor volle zalen. Hij begon zijn programma met gespeelde zenuwen, stamelend en stotterend,  zoals na hem ook Hans Teeuwen dat famously zou doen. ‘Het wordt een hele leuke avond,’ sputterde hij, ‘dus veel plezier!’  

Nu leidt de komiek een teruggetrokken bestaan. In de documentaire van André van der Hout Een uit duizend. Het langzame leven van Kees Torn, vanavond te zien in Het uur van de wolf vertelt hij waarom. ‘Ik had geen privé-leven meer.  Ik zag mijn vrouw nooit. Sliep in hotels. Ik dacht, waar slaat dit op: de hele tijd maar optreden voor vreemdelingen?’ Zijn vrouw vindt het niet fijn dat hij rookt en drinkt, vertelt Torn. Maar bij een potje Scrabble is de liefde zichtbaar. ‘Ze heeft voor mij een recreatiehuisje gekocht,’ zegt Torn. ‘Dus daar kan ik schuilen.’ En daar staat een grote typemachine waarop Torn brieven aan vrienden typt. Hij schrijft nu méér dan in zijn jaren als cabaretier, gewoon voor zijn plezier. Archiefbeelden tonen dat hij zeer geliefd was bij zijn publiek.

Torn is een taalvirtuoos die zijn publiek vermaakte met fictieve grafteksten voor bekende Nederlanders zoals André Hazes: ‘Dat ik in een graf lig is al gek. Maar na al die jaren rusten zou ik wel een biertje lusten. Krijg een beetje ’n droge bek.’ Of voor Andries Knevel: ‘Mocht blijken dat God niet bestaat. Dan krijg ik hem wel omgepraat.’ Nu maakt hij cartoons, bijvoorbeeld van een mol die een boek van Schopenhauer leest en zegt: ‘Mij te diepgravend!’ Wie hem niet kent kijkt met stijgende verbazing naar zijn talent, dat in de loop van de documentaire via archieffragmenten steeds indrukwekkender naar voren komt. Gaat hopen dat Torn ooit terugkeert in het theater. En zet Torn daar nou een deur op een kier? Wie weet: ‘Wat ik te zeggen had heb ik gezegd. Al is daar inmiddels wel wat bij gekomen.’