VPRO Gids 26

25 juni t/m 8 juli
Pagina 40 - ‘Het geluk van de Tico’s’

Het geluk van de Tico’s

Elja Looijestijn ,

In Costa Rica geven veel mensen hun leven een tien. Stef Biemans zoekt uit of het echt zo’n perfect land is.

Stef Biemans tapet Costa Ricaans geluid

De derde aflevering van Tussen de Amerika’s is voor maker Stef Biemans de meest persoonlijke. Ze speelt zich af in Costa Rica, het land waar al meer dan 75.000 Nicaraguanen naartoe vluchtten omdat de greep van president Ortega op de bevolking steeds grimmiger wordt. Biemans is zelf ook een vluchteling uit Nicaragua. Hij moest vier jaar geleden met zijn gezin vertrekken en woont nu in Spanje. Je ziet hem af en toe worstelen met zijn rol; hij is een lotgenoot, maar ook een journalist die bezig is de geluiden van zijn verhaal op te nemen.

Het indrukwekkendste geluid in deze aflevering is de stilte. Een groep Nicaraguaanse vluchtelingen wordt in een therapiesessie gevraagd om hun gevoel onder woorden te brengen. ‘Nicaraguanen zijn nooit stil, ze praten alles vol,’ zegt Biemans. ‘Maar dit was gewoon te groot, te veel.’ Ook zijn zwager zoekt hij op, met een boodschap van diens zus. Hij is ook naar Costa Rica gevlucht omdat hij zich uitsprak tegen het regime.

Het verdriet is aangrijpend, maar de vluchtelingen lijken wel op een goede plek terecht te zijn gekomen. Costa Rica is een relatief veilig, vredig en welvarend land in Midden-Amerika. Ze hebben geen leger en de straten zijn schoon, al noemt Biemans ze ‘de Zwitsers van Midden-Amerika, een beetje saai en moeilijk te doorgronden.’

In ranglijstjes over nationaal geluk scoort Costa Rica altijd hoog. En dat blijkt ook als Biemans op straat aan mensen vraagt welk rapportcijfer ze hun leven zouden geven. Veel ‘Tico’s’ geven hun leven een dikke tien en zelfs immigranten die zich afbeulen in de goudmijnen zeggen dat ze perfect tevreden zijn. Biemans kan zich bijna niet voorstellen dat ze werkelijk niets te wensen over hebben. Wat die ‘mijn leven is een tien’-mentaliteit betekent voor de ontheemde Nicaraguanen, ziet u vanavond.