Forum

Brieven kunnen worden geredigeerd c.q. ingekort. Over (niet-)plaatsing wordt niet gecorrespondeerd.

Het probleem van een tekort aan batterijen is allang opgelost (VPRO Gids #48, p. 30, ‘Plussen en minnen’). Het programma De kennis van nu zou, gezien dit artikel, eigenlijk De kennis van gisteren moeten heten. De oplossing is waterstof. Wie hier meer over wil weten, kijk op: opwegmetwaterstof.nl.

JOOP SANDERS, ZOETERMEER

De documentaire In His Image (VPRO Gids #47, p. 68, ‘Voortplantingsplichtig soldaat’) gaat over Israëlische moeders die met het ingevroren zaad van hun overleden zonen soms na jaren alsnog een kleinkind in de familie kunnen verwelkomen, en de verschillende reacties van de buitenwereld daarop. In de toelichting wordt de vraag opgeworpen hoe belangrijk de motivatie van die moeders is 'als een kind ontzettend gewenst is en er een liefdevolle omgeving staat te popelen om het op te voeden'. Ik vraag me wel af hoe liefdevol die omgeving kan zijn aangezien die zonen zijn omgekomen in militaire dienst in een langdurig conflict tussen gepolariseerde kampen dat gepaard gaat met onderdrukking en geweld.

INEKE SMITS, UTRECHT

Ik heb tevergeefs gewacht op reacties op de absurde brief van Jan van der Wijk in ‘Forum’ #45. In de brief waarin hij Lubach en de VPRO aanvalt over de uitzending van 18 oktober, met gebruikmaking van Trumpiaanse alternatieve feiten. Voor de zekerheid heb ik de uitzending nogmaals bekeken. Volgens de briefschrijver bestempelt Lubach alle kritische geluiden over coronabeleid als gevaarlijke nonsens. Daar blijkt niets van, de uitzending richtte zich op de gehersenspoelde complotdenkers en de manier waarop zij hun idiote opvattingen (‘satanische pedofielen/kinderverkrachters’) verspreiden via de sociale media. Lubach maakte niet ‘werkelijk relevante tegenstanders van het overheidsbeleid zwart’, zoals de briefschrijver vals opmerkt. Het ging helemaal niet over kritische geluiden, alleen over gevaarlijke nonsens die in hilarische satire aan de kaak werden gesteld. Lubach loodst met heldere diepgaande analyses – uniek op de Nederlandse televisie – de kijker door complexe politieke onderwerpen, ook nog eens met veel humor. Zijn geniale programma’s zijn een verademing na een lange humorloze periode zonder politieke satire bij de VPRO, een moderne opvolger van Keek op de week. De wekelijkse uitzendingen van Zondag met Lubach zijn onmisbaar geworden. Hopelijk doet de VPRO er alles aan om hem over te halen hiermee door te gaan.

N. VOSKUIL

Dat merkwaardige ‘afname-effect' (VPRO Gids #47, p. 10, ‘De geest blijft uit de fles’) is juist wat je verwacht als paranormale verschijnselen niet bestaan. Ongeveer de helft gooit laag (één, twee of drie) en de andere helft hoog als je een dobbelsteen gooit. Bij een tweede worp gooit van die hoge gooiers de helft weer hoog: een kwart van het totaal. Bij een derde worp is dat een achtste, bij de vierde worp een zestiende. De groep die consistent hoog gooit wordt kleiner en kleiner en houdt uiteindelijk op te bestaan. Ook de groep die steeds laag gooit wordt met iedere worp kleiner, een 'toename-effect' zonder honderdduizend keer te hoeven dobbelen. Psycholoog Jacob Jolij zegt over parapsychologische experimenten: ‘Je weet van tevoren niet waar de correlatie opduikt, alleen dat die ergens zal zijn als je maar genoeg variabelen noteert en die vergelijkt met de cijfers uit de computer.' Je hebt altijd afwijkingen van het gemiddelde, dus als je maar genoeg dingen met elkaar vergelijkt vind je altijd wel iets. Als het meer is dan een toevallige afwijking, zal het reproduceerbaar zijn en weet je juist wel waar de correlatie moet opduiken.

HANNEKE SUIJS, UTRECHT