Acteur, maker en activist Jacqueline Blom sprak tijdens een masterclass op het Nederlands Film Festival over haar werk en over humor en komedie in het algemeen. Wat maakt een scène of personage volgens haar nou grappig?

Jacqueline Blom is al jaren actief als actrice in theatergezelschappen als Hollandia, Het Nationale Toneel en het RO Theater. Tegenwoordig treedt ze samen met Anniek Pheifer op als cabaretduo Pheifer & Blom. Verder heeft Blom in veel films en televisieseries gespeeld, zoals DeiningPenoza en Oogappels. Het grote publiek zal haar echter vooral kennen van de jeugdserie Loenatik en de dramaserie Oud Geld, waarvoor zij de Televisie Academy Award won.

Tijdens de masterclass in het Louis Hartlooper Complex sprak Blom met journalist en presentator Pieter van der Wielen over spelvormen, scenario’s en methodes en hoe die humoristisch ingezet kunnen worden. Aan de hand van fragmenten uit films en series liet Blom zien wat zij grappig en inspirerend vindt. Collega-acteurs Anniek Pheifer, Dick van der Toorn en Dunya Khayame stonden haar in deze masterclass bij.

Jacqueline Blom over... filmtechnieken

Drie mannelijke makers en comedians, die ze zeer grappig en filmtechnisch interessant vindt, zijn Armando Iannucci (VeepThe Death of Stalin), Steve Coogan en Geoff Atkinson (Spitting Image)  Ze liet een fragment zien van Alan Partridge (gespeeld door Coogan), over een fictieve Britse radio-DJ die aan lager wal is geraakt, en van The Thick of It, een satirische serie over de Britse politiek. Blom vindt het leuk dat ze als een documentaire zijn gefilmd. In het geval van Alan Partridge had ze in het begin zelfs niet door dat het om fictie ging: 'Ik dacht echt dat ik naar een gênant persoon keek die zichzelf compleet belachelijk maakte in pijnlijke situaties.' Deze manier van filmen is lastig: de camera moet vaak reageren op de acteurs en dat is meestal andersom, maar volgens haar beheersen Iannucci, Coogan en Atkinson deze stijl tot in perfectie.

Pieter van der Wielen, Jacqueline Blom en Dick van der Toorn tijdens de masterclass op NFF 2022

'If someone shares your sense of humour, it makes you funnier'

Jacqueline Blom

Jacqueline Blom over... vrouwen en humor

Ook liet Blom werk van drie vrouwelijke makers zien die haar inspireren. 'Phoebe Waller-Bridge, Lena Dunham (Girls) en Michaela Coel (Chewing Gum) laten zien dat de stelling dat vrouwen geen humor hebben complete onzin is.' Een fragment uit de serie Fleabaggemaakt door Waller-Bridge, toonde dat ook pijnlijke en moeilijke situaties humoristisch kunnen zijn. Het fragment gaat namelijk over een miskraam, een beladen onderwerp, dat juist daarom geschikt is voor komedie: 'Humor gaat vaak over pijnlijke dingen. Als maker moet je durven om hierbij lelijk te zijn, om zo de humor te versterken.' En volgens Blom durven Waller-Bridge, Dunham en Coel dat. Zelf probeert Blom dat ook, in haar theatervoorstellingen met Anniek Pheifer, die ongeveer hetzelfde gevoel voor humor heeft: 'If someone shares your sense of humour, it makes you funnier.'

Jacqueline Blom over... haar eigen methodes

Blom heeft niet alleen fragmenten meegenomen van andere makers. Ze toonde ook fragmenten waarin ze zelf te zien is. Zo speelde ze een decadente vrouw die haar sociale leven probeert te combineren met de zorg voor haar terminale man. Zelf speelt ze een rol in het fragment, maar de andere mensen in het fragment niet: die spelen juist zichzelf. Dat maakte het juist leuk: 'Als er twee acteurs in deze situatie tegenover elkaar zouden staan, zou de scène minder goed werken en minder grappig zijn, omdat de authenticiteit van de werkelijke personen moeilijk na te bootsen is.' Maar er moet dan wel een goede balans zijn: 'Je wil de mensen met wie je speelt niet voor gek zetten.'

Pieter van der Wielen, Jacqueline Blom en Dick van der Toorn tijdens de masterclass op NFF 2022

'Engeland loopt al vijftien jaar voor op Nederland als het gaat om het maken van komedies'

Jacqueline Blom

Jacqueline Blom over... de toekomst

Dat Bloms fragmenten voor een groot deel komen uit Britse komedieseries was geen toeval: 'Engeland loopt al vijftien jaar voor op Nederland als het gaat om het maken van komedies. Denk hierbij aan maatschappelijke thema's die behandeld worden, de inclusiviteit van makers en acteurs en gendergelijkheid. In Nederland kunnen we hiervan nog heel veel leren.'

Komend jaar zal er een nieuwe voorstelling  verschijnen van Pheifer & Blom, maar verder wil ze vooral met de nieuwe generatie makers samenwerken: 'Van de oudere generatie kan ik niets meer leren en ik kan die zelf ook niets meer leren. De beste ideeën zijn nu bij de nieuwe generatie jonge makers.'

Meer over Jacqueline Blom en haar werk

Meer NFF