Alias Grace: miniserie over beruchte moordzaak

Alias Grace vertelt het verhaal van Grace Marks (prachtig gespeeld door de Canadese actrice Sarah Gadon), een arme, Ierse immigrant. Marks is werkzaam als dienstmeisje wanneer ze wordt opgepakt voor de moord op haar werkgever. Haar leven tot aan de veroordeling is een aaneenschakeling van gewelddadige, opdringerige mannen en rechteloze vrouwen die aan deze mannen ten onder gaan.

‘Ik denk dat het goed is om naar de geschiedenis te kijken en je te realiseren hoe kort geleden dit was,’ zegt Sarah Polley die de serie schreef en produceerde in een podcast van de Canadese zender CBC. Polley, bekend van het voor twee Oscars genomineerde Away from Her, las Atwoods Alias Grace als tiener en besloot direct het ooit te verfilmen. ‘Het is belangrijk terug te kijken, zeker nu we het risico lopen de vrijheid die we hebben verworven weer te verliezen.’

Als we Grace Marks ontmoeten in 1859 is ze een ‘gevierd moordenares’. Enkele jaren daarvoor, op haar zestiende, is ze de ster van een van de meest spectaculaire en veelbesproken rechtszaken uit de Canadese geschiedenis. Haar medeverdachte, stalknecht James McDermott, wordt na de rechtszaak opgehangen. Marks wordt opgenomen in een inrichting. ‘Het was de O.J. Simpson-zaak van die tijd,’ zegt Polley in de CBC-podcast. ‘De vloer van de rechtszaal bezweek onder het gewicht van alle toeschouwers.’

De zaak was zo politiek beladen, dat het land – zoals Amerika tijdens O.J. – in tweeën werd gedeeld. Als je arm, Schots of Iers was, was je er heilig van overtuigd dat Grace Marks onschuldig was. Als je van een hogere klasse of Brits was, wilde je dat ze zou hangen. Na de veroordeling, zonder sluitend bewijs, zochten dokters van over de hele wereld Marks op om haar te onderzoeken in een poging de waarheid te achterhalen.

‘Ze is een karakter dat je grijpt door haar ongrijpbaarheid‘ verklaart Polley de fascinatie met Marks, die tot vandaag de dag standhoudt. ‘Haar verhaal draait om een vreselijk gruwelijke misdaad waarvan ze óf het meesterbrein was, medeplichtig aan was óf helemaal niks mee te maken had.’ Welke van de drie opties het is, zullen we nooit weten, zegt Polley. Marks kreeg na bijna dertig jaar gevangenschap gratie, vertrok daarna naar de staat New York en verdween in het niets.