Als het om boekverfilmingen gaat, hullen de meeste filmacteurs zich het liefst in stilzwijgen of clichés. Ze hebben het boek ‘expres’ niet gelezen of, nog erger, beweren dat het ‘een droom is die uitkomt’. Vaak voelt iedereen dan wel aan dat er in werkelijkheid ook geen pagina gelezen is.
Zo niet bij James Franco. De excentrieke Hollywoodacteur, bekend van onder andere 127 Hours, Springbreakers en The Interview, is hard op weg zijn doctoraat Engels te halen aan de universiteit Yale en schreef daarnaast twee jaar lang allerlei recensies voor online magazine Vice. Zo ook over Stephen King’s 11/22/63 (2011 ), dat onlangs door streaminggigant Hulu verfilmd werd als het achtdelige 11.22. 63 (hier te zien op Fox), waarin een middelbareschoolleraar terug in de tijd reist om de moord op John F. Kennedy te verijdelen. ‘11/22/63 doet alles waar King goed in is en meer,’ schreef een lyrische Franco in 2014 in een verhandeling over favoriete King-thema’s en tijdreizen als verhaalelement. De acteur was zelfs zo gegrepen door de vuistdikke roman dat hij King benaderde voor de filmrechten, maar die bleken al bij J.J. Abrams (Lost, Star Trek, Star Wars) te liggen. ‘Hij mag ook alles doen,’ verzuchtte Franco.
Het mag geen verrassing heten dat die recensie terechtkwam op het bureau van Abrams (‘Ik hield al van het boek voordat ik gevraagd werd hier iets mee te doen’), die daarna gelijk de telefoon pakte. Of Franco misschien de hoofdrol wilde?
In de serie 11.22.63 reist acteur – en Stephen King-liefhebber – James Franco terug in de tijd om als Jake Epping de moord op John F. Kennedy te verijdelen.
Goed, James Franco speelt dus de eerder genoemde leraar, Jake Epping. Net gescheiden en zonder duidelijk toekomstplan lijkt hij de meest geschikte kandidaat om in de voetsporen te treden van Al Templeton (Chris Cooper). Die beschikt in zijn café over een mysterieuze kast: stap erin en je belandt in Lisbon, Maine, 11.58 uur op 21 oktober 1960. Altijd dezelfde plek, altijd dezelfde tijd; als je terugkomt zijn er in het heden slechts twee minuten voorbij gegaan. Stap je vervolgens weer in de kast, dan doe je alles van de vorige reis teniet. Waarom of hoe? Geen idee; eigenlijk maakt het ook niet uit.
Fris perspectief
Gebruikte Templeton het per toeval ontdekte portaal aanvankelijk om verse goederen te halen (denk maar eens aan biefstuk zonder groeihormonen), na verloop van tijd komt hij op een aanzienlijker ambitieuzer plan: afreizen naar Dallas, daar de tijd overbruggen tot 22 november 1963 (11.22.63) en dan Lee Harvey Oswald stoppen voor hij JFK kan vermoorden, om zo – middels butterfly effect – al het kwaad dat Amerika vandaag de dag teistert, te voorkomen. Althans, dat is de hoop. Als Al kanker krijgt voordat hij zijn plan uit kan voeren, komt hij terug en smeekt hij Jake het stokje over te nemen.
Klinkt dit bekend? Het is niet de eerste keer dat schrijvers geprobeerd hebben JFK te redden (de nog populairdere variant is Hitler vermoorden), maar in dit geval draait het verhaal eigenlijk niet om John F., maar om Jake. Een man in een tijd die niet de zijne is. ‘Dat is naar mijn idee wat dit verhaal zo goed maakt,’ stak Franco van wal tegen USA Today. ‘Dit is geen geschiedenisles. Met Jake, de tijdreiziger, kun je een nieuw verhaal vertellen, met alle elementen die je al kent, maar een fris perspectief.’
Ja, 11.22.63 duikt diep in de moord – hoewel het de meeste samenzweringstheorieën achterwege laat ten faveure van een betere bestudering van Lee Harvey Oswald –, maar het gaat hoofdzakelijk over de jaren zestig. ‘Dit was voor Stephen King de kans om alles te onderstrepen waarvan hij hield in het verleden,’ vervolgde Franco, ‘maar ook wat hij haatte. Jake kan bijvoorbeeld vertellen hoe beter de melk smaakte, maar ook becommentariëren hoe rassenverhoudingen toen waren.’
Tegen USA Today onderstreepte King de lezing van zijn fan: ‘Je ziet de actie, het concept , maar er zit nog veel meer omheen. Je krijgt een samenleving te zien die haar zaakjes nog niet helemaal op orde had.’ Tegelijkertijd is hij lyrisch over Franco: ‘Ik hou van verhalen waarin van normale mensen gevraagd wordt net dat stapje extra te zetten. James Franco heeft dat. He nailed it.’
‘Zoals altijd bij Stephens werk, is het fantastische simpelweg een metafoor voor de werkelijkheid,’ vatte Franco het op zijn beurt nog even samen. ‘Er zijn in dit leven kansen die zich aanbieden. Pak je ze?’