De spannende Amerikaanse war on terror-serie Homeland stelt ook in seizoen 2 niet teleur en boort interessante thema’s aan.

Net zoals een kat heeft ook een televisieserie tegenwoordig vele levens. Neem Homeland: er is de Amerikaanse première, een klein jaar later gevolgd door de vertoning op de Nederlandse televisie, dan de herhaling op televisie, de dvd die uitkomt en veel series kun je ook nog on demand bekijken via een groeiend aantal aanbieders.


Eén vast beginmoment wordt steeds schaarser. Voor de kijker is het alleen maar gunstig om op meerdere momenten te kunnen aanhaken, maar voor de media is het lastig. Want wanneer schrijf je over een serie, vroeg mediajournalist David Carr van The New York Times zich laatst terecht af? En geef je wel of niet de plot weg? Behalve de verplichte spoiler alerts is daar nog geen antwoord op.



Zonder het plot van Homeland weg te geven, kunnen we in elk geval dit zeggen: zet u schrap, want seizoen 2 begint daverend met een aantal afleveringen die je naar adem snakkend achterlaten. ‘Moet aan het infuus!’ tweette een fan. Nog een hele opluchting, na het eerste seizoen waarin de lat goed hoog is gelegd. Al bleek het expressieve gezicht van Claire Danes als CIA-agente Carrie Mathison niet naar ieders smaak – maar liever haar bekkentrekkerij dan zo’n bevroren botoxtoet; de nieuwste foto’s van Nicole Kidman als prinses Grace van Monaco al gezien? Bovendien is het tamelijk origineel dat in deze serie de mannelijke hoofdrol ( Damian Lewis als Nicholas Brody) knapper is dan de vrouwelijke.

Witte Huis
Een tweede seizoen is net zoiets als een tweede boek of cd: de verwachtingen zijn hoog en de makers moeten het maar zien waar te maken. Homeland’s eerste seizoen is vorig jaar bedolven onder de prijzen, waaronder de belangrijke Emmy Award voor beste dramaserie – waarmee een eind kwam aan de hegemonie van Mad Men die hem vier jaar achtereen won.

De grote populariteit leidde na iedere aflevering tot een socialemediastorm op Twitter en in blogs, en onder VPRO- en andere omroepcollega’s werd een wekelijkse Homeland- lunch gehouden wegens grote behoefte aan nakaarten. Maar ook gerenommeerde kranten en tijdschriften zoals The New Yorker komen met lange nabeschouwingen in hun dure kolommen, wat maar weer bewijst hoe groot het aandeel van series tegenwoordig is in het culturele leven.

Beroemdheden deden een kleine coming out ( Ricky Gervais op Twitter: ‘Homeland is the best show on TV at the moment. There. I said it.’) en hoofdrolspeler Damian Lewis ging ook lunchen, maar dan in het Witte Huis op uitnodiging van Barack Obama, die ook fan is: ‘Als Michelle en de meisjes gaan tennissen zondagavond kijk ik Homeland,’ aldus de President van de Verenigde Staten. Die man wil je niet teleurstellen.

Congres
Het eerste seizoen eindigde heftig met de elektroshocks die Carrie Mathison, CIA-agent maar ook lijdend aan een bipolaire stoornis die haar bij vlagen hyperactief maakt, kreeg toegediend. Ons achterlatend met de tergende vraag wat er van haar zou overblijven, want Carrie zat op het juiste spoor in de jacht op Abu Nazir, ’s lands meest gezochte terrorist.

Zoals gezegd begint het daverend, met Brody die in zijn nieuwe rol als lid van het Amerikaanse Congres in het hart van de politieke macht terecht komt; een heel nieuw speelveld voor de marinier die zich tijdens zijn gevangenschap tot de islam bekeerde en van wie we inmiddels weten dat de woorden ‘voor volk en vaderland’ een heel andere betekenis hebben gekregen tijdens zijn gevangenschap van acht jaar in Afghanistan.



Na vijf, zes afleveringen vol hoogtepunten waarbij de makers bewijzen niet bang te zijn aangelegd (er sneuvelt nogal eens een personage dat al een tijdje meegaat) volgt een vertraging in het tempo die een stilte voor de storm blijkt, om dan in volle vaart de eindsprint in te zetten met een paar schokkende verrassingen en een joekel van een cliffhanger.

In de pers werd een beetje geklaagd over de geloofwaardigheid van bepaalde decors en sommige plotwendingen, maar dat was toch vooral muggenzifterij van het kaliber: er zit een kabouter in, dus is het niet echt.

Post-‘9/11’
Homeland blijft spannend en meeslepend, niet in de laatste plaats door het vlammende acteerwerk van de hoofdrolspelers. Daardoor neemt de emotionele diepgang vooral tegen het einde toe in een aantal zeer fraaie scènes: een-op-eentjes waarin de relaties tussen de hoofdpersonen, Brody en zijn vrouw, Brody en Carrie, Carrie en haar coach Saul Berenson ( Mandy Patinkin), centraal staan.

Behalve die kwaliteit zijn er inhoudelijk twee thema’s die Homeland uittillen boven het niveau van de reguliere thriller, zoals bijvoorbeeld zijn voorganger 24 die van dezelfde makers komt. Een van de grote verschillen met 24 is dat het verhaal van Homeland de vinger goed aan de pols heeft van de actualiteit, getuige sommige plotwendingen dit seizoen over Iran en het nucleaire wapenarsenaal aldaar.

De serie speelt zich af post-’9/11’ en is de eerste die een beeld schetst van het huidige Tijdperk Paranoïa, een uiterst nerveuze wereld waarin de CIA vecht tegen een vijand die niet over de grens komt met tanks maar al onder ons leeft, gewoon om de hoek boven de sigarenwinkel. Die nervositeit zit in de serie in het hoge tempo en in de sfeer verweven en dat maakt Homeland zo beklemmend, zo nagelbijtend spannend.

De naschokken van ‘9/11’ dringen overal door en ook in West-Europa worden we erdoor geregeerd – niet zozeer door het terrorisme zelf, als wel door de dreiging ervan. Tijdperk Paranoïa hangt aan elkaar van ontwrichtende incidenten rond verdachte pakketjes en achtergelaten rugtassen, al lijkt dat laatste nogal afgenomen. Maar al verdwijnen dat soort incidenten helemaal, de bijbehorende industrie, compleet met een ministerie van Veiligheid (bij Justitie in) – tot voor kort een privilege voorbehouden aan meer totalitair georiënteerde mogendheden – dendert gewoon door. Het vak van beveiliger kun je rustig kiezen na de middelbare school, want geen evenement of borrel in stad of land of ze zijn er bij, de kleerkasten met oortjes in.

Stress
Na het golfje Irak- c.q. oorlogfilms, met uitschieters als In The Valley of Elah en The Hurt Locker, is Homeland de eerste televisieserie die een psychologisch indringend portret geeft van posttraumatische stress bij Amerikaanse militairen . Brody kent sterke loyaliteitsgevoelens, zoals een militair betaamt, maar die laten zich niet altijd sturen.

In seizoen één zagen we hoe Brody vertelt dat hij na jaren eenzame opsluiting op slag houdt van de eerste mens die aardig tegen hem is. Dat die mens toevallig een moslimterrorist is, creëert het soort dilemma waar Homeland vol mee zit. All is fair in love and war, heet het , en na het zien van Homeland zou je daarvan willen maken dat zwart-wit niet bestaat, in zaken van liefde en oorlog. Komen we toch weer uit bij die vervelende tinten grijs.

24 maart is het tweede seizoen van Homeland begonnen bij BNN. Aflevering 1 is tot zondag 31 maart te zien via uitzendinggemist.nl.