Van knappe animatie tot heuse misdaadfilms en een Iraanse lichttovenaar: wat filmen met een mobieltje vermag, is nu te zien in Museum Hilversum.

Drie schermen vechten om de aandacht op de eerste editie van de Mobile Movie Days in Museum Hilversum. Op links een kantoorscène die ras ontaardt in een bloedig gesprek tussen de vuisten en waarin drie Russen keurig in pak elkaar tot moes slaan - de kwintessens van het Russische zakenleven? Wie weet, maar de blik wil alweer verder naar het volgende scherm waar toverachtig mooie shots de aandacht trekken; patronen van licht en schaduw afkomstig uit, hoe kon het ook anders, het land van Kiarostami: de minispeelfilm Kasco van Mojtaba Ghasemi. En de verrassingen blijven komen. Van knappe stop-motion animatie tot ondoorgrondelijk Zuid-Koreaans spul, statements zoals het Duitse Today I Acknowledge en het dromerige Brno in Motion van Radim Zboril uit Tsjechië. De films worden in een loop vertoond dus wie lang genoeg blijft zitten, krijgt het hele pakket. Het is de moeite waard.

De Mobile Movie Days staan niet op zichzelf, er bestaan verschillende festivals voor mobiel filmen met als bekendste het Amerikaanse iPhone Festival opgericht in 2010, overigens geheel zonder sponsoring of inhoudelijke bemoeienis van Apple. Spanje heeft CinePhone, Frankrijk Takavoir en Pocket Phone is Aziatisch. Nu haakt ook Nederland aan met een eigen versie onder een eigen naam, zij het in samenwerking met het iPhone Festival.

Organisator Ruud van Gessel: ‘Ik loop al een paar jaar met dit plan maar er moet ook momentum zijn. Nu is de interesse groot genoeg.’ Over de praktijk van het mobile movie making: ‘Het is niet money-driven, dat vind ik het mooie. Iedere film is als het ware een kleine startup. Kosten zijn er nauwelijks, het vervoer en de pizza’s, dan heb je het wel gehad. Het enige wat je echt nodig hebt is een telefoon, drive en doorzettingsvermogen. Filmen met je mobieltje is heel laagdrempelig, maar vaak blijft iets hangen in een idee.’

Opvallend: tussen het wereldwijde aanbod staan welgeteld twee Nederlandse titels. ‘In Nederland was er tot nu toe niet zoveel animo. Zou kunnen dat het grote aantal audiovisuele opleidingen een rol speelt; als iemand echt iets wil, gaat hij wel naar school in plaats van zich puur te richten op het online circuit. Dat ligt in China, Wit-Rusland of Iran net even anders. Daar biedt mobiel filmen ongehoorde kansen.’

Radim Zboril (19) van Brno in Motion is zo’n filmer. ‘Toen hij af was, heb ik ‘m meteen op YouTube gezet en ook naar een aantal festivals gestuurd,’ vertelt hij. ‘Mijn droom was om geselecteerd te worden voor een festival en dat is uitgekomen. Hij is vertoond in ik geloof wel acht landen. Het was crazy! Ik kreeg zoveel aardige, persoonlijke reacties.’

Hoe kwam hij op het idee? ‘Ik slenter graag door de straten en vond het altijd al leuk de magie van de stad en de lichtval vast te leggen. Toen kocht ik een nieuwe iPhone waarmee je slow motion kon filmen. Dat deed het ‘m. Ik besloot van mijn foto’s bewegende beelden te maken, en te gaan filmen.’ Zijn schooldiploma op zak werkt Zboril momenteel als freelancer; hij maakt voornamelijk muziekvideo’s. Hij overweegt nu zich aan te melden voor de Praagse filmacademie. ‘Het maken van Brno in Motion kostte me veertien maanden. In die tijd ben ik gegroeid, als mens en als filmmaker. Ik beschouw mobiel filmen nu echt als de nieuwe manier de wereld om ons heen vast te leggen.’

Mobile Movie Days, t/m 4 oktober, Museum Hilversum. Voor meer informatie, klik hier