Als nieuwe vorm van financiering lanceerde het filmfestival van Rotterdam begin december 2009 het ‘crowdfunding’ experiment Cinema Reloaded, waarbij het festivalpubliek (de ‘crowd’) wordt ingezet als coproducent.

Op de website cinemareloaded.com kunnen filmliefhebbers van over de hele wereld ‘coins’ kopen (1 coin = 5 euro) om te investeren in drie door het festival geselecteerde projecten. De uitverkozen filmmakers zijn de in Londen woonachtige Argentijn Alexis Dos Santos , de Maleisische Tiger-winnaar Ho Yuhang en de Zwitserse videokunstenares Pipilotti Rist.

Het is de bedoeling dat de films tijdens het 40ste IFFR in 2011 in première gaan, maar om überhaupt tot realisering van een van de projecten te komen is een minimum van 30.000 euro vereist. Het meest kansrijk om daar (als eerste) in te slagen lijkt het project van Alexis Dos Santos getiteld Another World. Niet alleen omdat de Argentijn al naam maakte in Rotterdam en op talloze andere festivals met kleurrijke films over tieners in Patagonië (Glue, 2006) en twintigers in Londen (Unmade Beds, 2009), maar ook vanwege het verband tussen de plot van Another World (twee mensen uit totaal verschillende culturen die elkaar vinden in de virtuele wereld) en het doel van Cinema Reloaded: het samenbrengen van gelijkgezinden via het internet.


Unmade Beds van Alexis Dos Santos

Het festival is zich ervan bewust dat Cinema Reloaded een experiment is, en dat experimenten kunnen mislukken. De organisatie belooft dan ook dat minimaal een van de projecten (degene met de meeste coins) ongeacht de hoogte van de investeringen in productie zal gaan.

Sellaband
Crowdfunding is overigens niet geheel nieuw in de culturele sector, maar nog wel te zeldzaam om al te kunnen spreken van een stabiele nieuwe financieringsvorm. Het bekendste en een van de meest succesvolle voorbeelden is het door een aantal Nederlanders in 2006 opgerichte Sellaband, een online platform waarop contractloze muzikanten aandelen aan ‘believers’ kunnen verkopen om zo professionele cd-opnames mogelijk te maken. Tot op heden hebben 42 artiesten via de site hun doel bereikt.

Ook in de filmwereld is crowdfunding geen unicum. Zo verkocht de Britse filmmaker Franny Armstrong honderden aandelen aan particulieren om haar apocalyptische klimaatdocumentaire The Age of Stupid, met een budget van meer dan een half miljoen, te realiseren. De film werd uiteindelijk in meerdere landen in de bioscopen vertoond, en werd in december 2009 door de VARA op de Nederlandse televisie uitgezonden.

Opmerkelijk aan het financieringsmodel van The Age of Stupid was dat de hoogte van de investeringen ook de rechten van de begunstiger bepaalde: voor 100 euro kreeg je enkel een eervolle vermelding op de website, terwijl een investering van 50 duizend euro twee kaartjes voor de première opleverde en 2,5 procent van de winst.
Cinema Reloaded heeft dit beloningssysteem niet en van een winstpercentage is al helemaal geen sprake. ‘De winst zit hem in het feit dat je ervoor hebt gezorgd dat een filmmaker zijn droom kan verwezenlijken,’ zo staat er op de website te lezen.

Grote donaties hoeven de filmmakers dan ook waarschijnlijk niet te verwachten. Maar, zo benadrukt festivaldirecteur Rutger Wolfson, het experiment is niet alleen bedoeld als financieringsinstrument, maar biedt ook de mogelijkheid voor donateurs om op de website te communiceren met mede-investeerders en de filmmakers. Wolfson: ‘Cinema Reloaded is niet het ultieme business model maar wil uitzoeken en begrijpen hoe persoonlijke interactie van de filmmaker met zijn publiek, mogelijk gemaakt door het internet, de filmkunst als geheel kan bevorderen.