De Britse schrijver Ford Madox Ford schreef tussen 1924 en 1928 de vierdelige romancyclus Parade’s End. Kwaliteitszenders BBC en HBO verwerkten de reeks samen tot een vijfdelige miniserie (nu verkrijgbaar op dvd). Vier romans in nog geen vijf uur televisie: dat is geen recept voor luchtigheid.

De timing van de productie komt natuurlijk niet uit de lucht vallen. Edwardiaans Engeland staat dankzij de Britse hitserie Downton Abbey prominent op de televisiekaart. In Parade’s End wordt dan ook veel herkenbaars opgevoerd: de outfits, de auto’s, de villa’s en bedienden, en natuurlijk de politieke en maatschappelijke gespreksonderwerpen.

Maar daar houdt de vergelijking ook wel op. Downton Abbey schijnt historisch aardig te kloppen, maar zegt in al z’n soapy vermakelijkheid misschien meer over hedendaagse voorkeuren en fascinaties. Dan Parade’s End: niet alleen is het verhaal afkomstig uit de periode zelf (veel dialogen komen letterlijk uit de romans), de serie is ook niet bepaald luchtig en toegankelijk.

Centraal staat de dramatische driehoeksverhouding tussen de wat stijve, principiële aristocraat Christopher Tietjens ( Benedict Cumberbatch), zijn onhandelbare, vreemdgaande echtgenote Sylvia ( Rebecca Hall), en de jonge, naïeve suffragette Valentine ( Adelaide Clemens), tegen de achtergrond van de dreigende oorlog.

Zoals je kunt verwachten van een compilatie van vier romans, gebeurt er heel veel in Parade’s End. Voor je als kijker een beetje doorhebt wie wie is en hoe alle verhoudingen liggen, zijn de zaken alweer verschoven. Terwijl de personages complexe gesprekken voeren over politiek en maatschappij, volgen de dramatische verwikkelingen elkaar fragmentarisch en in hoog tempo op. Meeleven is daarbij lastig, helemaal omdat de toon afwisselend afstandelijk en melodramatisch is, met satirische uitstapjes die soms neigen naar slapstick.

Jammer, want de makers (onder wie scenarist Tom Stoppard van o.a. Shakespeare in Love en Anna Karenina) hebben duidelijk hoog ingezet. De dure productie ziet er schitterend uit, met veel oog voor locaties, kostuums en filmische details. En de cast is voortreffelijk, met bijrollen voor fijne acteurs als Rupert Everett, Miranda Richardson en Rufus Sewell.

Als Tietjens is Cumberbatch in principe goed gecast – heel erg stiff upper lip, maar sociaal vaardiger dan zijn populaire personage in de serie Sherlock . De gejaagde vertelling biedt echter nauwelijks ruimte aan zijn subtiele spel. Dan komt de rol van zijn vrouw Sylvia beter uit de verf. Rebecca Hall zet haar neer als een fascinerend loeder, dat op den duur toch sympathie opwekt.

Volhouden wordt wel beloond: in de tweede helft van de serie, als het drama zich verplaatst naar het slagveld, kruipt de romantische en existentiële misère van de personages alsnog enigszins onder de huid. Maar dat is rijkelijk laat.

Nee, dan toch liever een paar afleveringen Downton Abbey. Oppervlakkiger misschien, maar ook een stuk meeslepender.

Parade’s End is nu verkrijgbaar op dvd. Geen extra’s.