Recensie: The Dark Horse

Als de film begint zien we een grote, zware man met slechte tanden, die doelloos in de stromende regen loopt en verdwaasd voor zich uit zit te mompelen. De buurt is bang voor hem, of boos op hem. Wij kennen hem nog niet, maar de meesten van ons zullen hem aan het eind van het fraaie Nieuw-Zeelandse drama The Dark Horse in ons hart hebben gesloten. Zo ging het in ieder geval eerder dit jaar in Rotterdam op het IFFR, waar het publiek de film koos als beste film van het festival.

De verwarde man is Maori en heet Genesis Potini. Hij lijdt aan een bipolaire stoornis en heeft een groot deel van zijn leven in inrichtingen gezeten. Waar hij steevast uit wegliep. In een laatste reddingspoging wordt Genesis overgedragen aan zijn broer Ariki en zo komt hij terecht bij diens club van Hell 's Angels.

Deze ingrediënten doen een sombere, deprimerende film vermoeden, maar Genesis heeft één houvast in het leven: zijn liefde voor het schaken. In een van zijn heldere momenten besluit hij een schaakclub voor de lokale jeugd op te richten. En zo krijgt hij niet alleen de kansarme kinderen maar ook zichzelf weer op de rails.

De nog jonge Nieuw-Zeelandse regisseur Robertson (1982) weet in The Dark Horse vakkundig elementen uit sport -, sociale- en familiedrama's met elkaar te verweven, zonder ook maar een keer sentimenteel of voorspelbaar te worden. Hij wordt daarbij geholpen door een perfecte hoofdrol van Maori-acteur Cliff Curtis, die in Hollywoodfilms als Three Kings, Blow en Runaway Jury al in veel verschillende nationaliteiten te zien was, maar nog nooit als Maori.

Curtis kon zich voor zijn rol laten inspireren door de echte Genesis Potini, want The Dark Horse is gebaseerd op een waargebeurd verhaal. Het betekende wel dat Curtis een kleine dertig kilo moest aankomen om op de echte Genesis te lijken, en regisseur Robertson vroeg hem ook om gedurende de hele opname het personage te blijven. Iedereen sprak hem aan als Genesis en Curtis sprak en reageerde alleen als Genesis. Het resultaat is navenant. Curtis slaagt erin Genesis te zijn, zonder hem te acteren. Kwetsbaar, enthousiast, onverzettelijk.

De echte Genesis Potini heeft het niet mogen meemaken. Hij overleed in 2011, één jaar nadat hij met Robertson aan het script begonnen was.