'Wat is "jocking"? En wat is een "64"?!' Zelfs de opgetrommelde rappers snappen Dre's straattaal niet als ze voor hun eerste opname (het nummer 'Boyz 'n the Hood') in een studiootje staan. 'Waarom doe jij het niet, E?' zegt Dre, als de rappers na een wederzijdse scheldpartij zijn vertrokken. De rest is geschiedenis.

Een lesje in straattaal, dat is hoe Straight Outta Compton wordt gepresenteerd. De muziekfilm, vernoemd naar het gelijknamige debuutalbum uit 1988, behandelt de opkomst en neergang van gangsta-rapgroep N.W.A (Niggaz Wit Attitudes). In een aanloopje, beginnend in 1986, maken we kennis met dealer Eric 'Eazy-E' Wright (Jason Mitchell), die in een drugspand geld komt halen van een dwarsliggende afnemer als de politie met een gepantserde wagen de gevel ramt. Andre 'Dr. Dre' Young (Corey Hawkins) ligt bij gebrek aan inkomsten te chillen tussen de lp's bij z'n moeder thuis. En O'Shea 'Ice Cube' Jackson (gespeeld door diens zoon O'Shea Jackson jr) zit in een bus als een schooljongetje een pistool op z'n hoofd gezet krijgt omdat hij naar een lid van de Crenshaw Mafia wijst.
 
In een pakweg tien jaar omvattend schelmenstuk komen de bekende hoogte - en dieptepunten in de muzikale carrière van N.W.A langs: van een in Detroit door de politie afgekapte vertolking van 'Fuck tha Police' tot het uiteenvallen van de groep en de dood van Eazy-E. De anti-establishment-kwajongensbravoure spat van het doek in de sterke eerste helft, die doorspekt is met spetterende optredens en stuiterende lowriders enerzijds, en hardhandige politie-acties anderzijds.


 
Maar als de top eenmaal is bereikt en de nodige poolparties met half- of geheel ontklede vrouwen zijn gepasseerd, raakt niet alleen de klad in de onderlinge relaties (door geruzie over geld), maar verliest de met 2,5 uur topzware, schematische vertelling zijn aanvankelijke vitaliteit. Dan begint ook het eenzijdige perspectief door te schemeren van de jongens die weliswaar geen lieverdjes waren, maar het gelijk aan hun zijde claimen als ze afrekenen met hun op geld beluste managers. Eind goed, al goed. 
 
Het is de makers al op de nodige kritiek komen te staan, van nogal wat vrouwen die werden mishandeld (maar in de film geen rol van betekenis spelen), en van oud-manager Jerry Heller, die in de film weliswaar een belangrijke rol heeft, maar door de scenaristen niet werd geconsulteerd. Dit in tegenstelling tot de N.W.A-leden die in de schijnwerpers staan en naast E's weduwe (de enige vrouw met een inhoudelijk bijrolletje) als producenten op de aftiteling prijken . Ook regisseur F. Gary Gray, die al jaren met Ice Cube samenwerkt, kan niet bepaald op onafhankelijkheid worden betrapt. Jammer, want dat had wel eens een spannendere film op kunnen leveren. Nu blijft het bij een vrij eenzijdig, in nostalgie gedrenkt lesje hiphophistorie.