Maar nog los daarvan is John E. du Pont (1938 - 2010) sowieso het soort antiheld waar serieuze filmmakers van dromen. Een stinkend rijke eenling met een moedercomplex, sociaal onhandig, geobsedeerd door succes; een loser die koste wat het kost een winner wil zijn.
In Foxcatcher duurt het even voordat Du Pont (een verrassend ernstige rol van komiek Steve Carell, met valse neus) ten tonele verschijnt. De film begint in 1987 met de broers Mark en Dave Schultz (Channing Tatum en Mark Ruffalo). Beiden zijn Olympisch worstelkampioen , maar in het gewone leven is de charismatische, gesettelde Dave een stuk succesvoller dan de introverte Mark. Die laatste heeft altijd het gevoel gehouden in de schaduw van zijn grote broer te staan.
Misschien is dat de reden waarom Mark meteen toehapt wanneer hij wordt benaderd door Du Pont . De geheimzinnige miljonair nodigt hem uit om op zijn immense landgoed – Foxcatcher Farm – te komen wonen, waar hij Mark wil helpen trainen voor het aanstaande wereldkampioenschap worstelen. Waarom? Uit pure liefde voor sport, succes en Amerika, legt Du Pont tijdens hun eerste ontmoeting uit. Het levert een ijzersterke scène op: even beklemmend als subtiel komisch, en prachtig gespeeld.
Du Pont zou het liefst ook Dave naar zijn landgoed lokken , maar die houdt de boot aanvankelijk af. Op den duur ontstaat er een bizarre relatie tussen de drie mannen. Hoe die zich ontwikkelt is uitvoerig na te lezen op internet, maar wie de afloop van de geschiedenis niet kent, kan zich beter door Foxcatcher laten verrassen.
Het is hoe dan ook geen spoiler om te vermelden dat de film niet afstevent op een happy end. Miller maakt vanaf de eerste minuten duidelijk dat Foxcatcher een uiterst stemmige film zal worden. Het verhaal – waaraan Miller met diverse scenaristen jarenlang sleutelde – wordt verteld in kalme, afgewogen scènes waarin de kijker weinig ademruimte wordt gegund.
De film houdt daardoor iets hermetisch. Terwijl de smaakvolle regie, het intense acteerwerk en de subtiele kritiek op The American Dream respect afdwingen (zie de vele nominaties voor grote filmprijzen), blijven de personages op afstand. De makers lijken zo graag onder je huid te willen kruipen dat het van de weeromstuit maar niet wil lukken.
NB: Voor wie na het kijken wil weten of de film historisch een beetje klopt: The Guardian zocht het uit. (Oordeel: gaat wel.)
Het is niet moeilijk te begrijpen wat regisseur Bennett Miller aantrok in de geschiedenis van excentrieke multimiljonair John du Pont, die centraal staat in zijn nieuwe drama Foxcatcher. Miller vertelde in Capote (2005) al een waargebeurd verhaal over obsessie en moord, en in Moneyball (2011) een waargebeurd verhaal over sport en verliezen. In Foxcatcher keren al die thema's terug.