Dit najaar speelt filmmuziek een hoofdrol op zowel het Nederlands Filmfestival als het Film Fest Gent. Reden voor een serie: in de rubriek Op Scherp zetten we een reeks opmerkelijke filmcomponisten in de schijnwerpers. In aflevering 2: Danny Elfman.

De feiten
Geboren: 29 mei 1953, Los Angeles
Eerste film: Forbidden Zone, 1980
Prijzen: vier Oscarnominaties, voor Good Will Hunting en Men in Black in 1998, Big Fish in 2004 en Milk in 2009. Drie Golden Globenominaties: The Nightmare Before Christmas (1994), Big Fish (2004) en Alice in Wonderland (2011). Elf Grammy-nominaties, waarvan hij eentje verzilverden in 1998 voor Batman.

Bekendste werk
Zeg je Danny Elfman, dan zeg je ook Tim Burton. Voor Burtons gotische sprookjes schrijft Elfman al jaren zijn typische romantische muziek. Hun samenwerking begon in 1985, toen Elfman de muziek schreef voor Burton’s eerste speelfilm: Pee -wee’s Big Adventure. Vanaf deze samenwerking heeft Elfman de muziek voor vrijwel elke speelfilm van Burton gemaakt. (Ed Wood en Sweeney Todd zijn de enige uitzonderingen. Tijdens Ed Wood hadden ze een conflict en Sweeney Todd is gebaseerd op bestaande muziek)

Een van de bekendste werken uit de Elfman/Burton-collectie is de soundtrack voor Batman uit 1989, maar ook The Nightmare Before Christmas kan niet vergeten worden. Elfman zong zelf alle teksten van hoofdpersoon Jack in.

Elfman is ook te horen op televisie. Zo heeft hij het openingsnummer van animatieserie The Simpsons geschreven, en dat van televisiedrama Desperate Housewives.

Handelsmerk
Orkestrale, lyrische, (griezelig) sprookjesachtige muziek, vaak in combinatie met koren. In zijn muziek zijn blaasinstrumenten meestal sterk aanwezig. Dit is vooral goed te horen in de muziek die Elfman schrijft voor Tim Burton, zoals bij Alice in Wonderland en Sleepy Hollow.

Elfman schrijft ook songs. In 1972 begon hij de band The Mystic Knights of the Oingo-Boingo, en dat heeft zijn sporen achter gelaten. De soundtrack van de actiefilm Wanted (2008) bevat voornamelijk rockmuziek, inclusief het nummer The Little Things, dat volledig is geschreven en uitgevoerd door de componist.

Elfman over Elfman

(Op de vraag wat Elfman’s muziek zo herkenbaar maakt:) ‘Ik weet het niet precies. Ik hoop dat dat minder het geval is in mijn laatste decennium dan in mijn eerst. Pee-wee's Big Adventure was mijn allereerste filmscore, kort daarna volgde Back to School, en ik had nog nooit les gehad om een instrument te bespelen, laat staan les in hoe je filmmuziek schrijft. Ik leerde mezelf alles van onderop, dus als ik het nu terug luister, wat ik momenteel aan het doen ben om een paar suites bij elkaar te rapen voor een concert in oktober, klinken die dingen heel primitief. Dat wil niet zeggen dat ze slecht zijn. Misschien moet ik er iets van leren en wat primitiever worden. Ik leefde die tijd op een rare energie; misschien is dat het. Ik volgde geen regels omdat ik daar geen reet om gaf. Misschien kan je dat terughoren in de muziek.’
Empire, 2013

'Mijn begin van de dag is organisatorisch - veranderingen en correcties. Ik begin serieuzer te schrijven in de namiddag, dan neem ik een pauze voor het avondeten, en dan ga ik heel intensief werken, meestal van een uur of acht 's avonds tot ongeveer twee uur 's nachts.'
Big Issue, 2013

(Over zijn relatie met Tim Burton:) 'Mensen verwachten dat wij een soort onzichtbare code hebben. Maar het wordt nooit makkelijker. Tim is nu net zo complex als toen, misschien zelfs complexer. Iedere keer als ik muziek voor hem speel, wordt ik net zo nerveus als de eerste keer. Talloze keren heb ik iets voor hem gespeeld, terwijl hij zijn gezicht in z'n handen legde en aan zijn haar begon te trekken. Met Tim ben ik nog nooit ontevreden geweest over waar we eindigden, maar meestal kostte het heel wat moeite om er te komen.'
The Guardian, 2013

Lees hier de andere afleveringen in deze serie

Films met muziek van Danny Elfman