Er zijn over de jaren al heel wat variaties op het Oedipuscomplex gefabriceerd, maar nog nooit zo grotesk en bizar als in deze pikzwarte, dialoogloze komedie van de Zuid-Koreaan Kim Ki-duk.

Moebius, Oedipus. Hé, dat rijmt. Ongeveer. Daar ergens moet Kim begonnen zijn met deze absurde metafoor voor de destructieve, incestueuze verwantschap die ingebakken zit in het hart van de Grieks-christelijke overlevering. De derde op rij, na Amen en Piëta. Een religie immers die gebaseerd is op het idee dat de vader en de zoon dezelfde figuur zijn en dat de moeder zwanger raakt van de vader zonder dat ze met elkaar naar bed zijn geweest. Wie doet het dan eigenlijk met wie?

De plot die hij daarvan breide is onmogelijk helemaal samen te vatten, maar de strekking is ongeveer dit: een moeder probeert haar overspelige man te castreren, maar dat mislukt. Omdat ze even later hun zoon ziet masturberen en ze het mes toch al bij de hand heeft: hak! Immers: zo vader , zo zoon en van masturberen komt toch alleen maar ellende. Uit schuldgevoel biedt de vader dan een genitale transplantatie aan, die succesvol verloopt, waarna de zoon alleen nog maar met zijn eigen moeder naar bed wil. En dat is nog maar het begin van deze wave of mutilation.

Op allerlei manieren weeft Kim het principe van de Möbiusband door het verhaal, waarbij niet alleen personages en identiteiten maar ook tijden en emoties in elkaar overlopen. Zo speelt de actrice die de moeder vertolkt, ook de rol van de lokale winkelierster waarmee de vader vreemdgaat, en zijn intense pijn en seksuele extase vaak niet meer van elkaar te onderscheiden. Ook de tijd is hier geen lineair verschijnsel , maar dat zal niemand verbazen.

Zie het allemaal vooral als de ingrediënten van een sardonische komedie. Daarom ook dat dialoogloze: omdat het de film minder ernstig en meer slapstick maakt. Via groteske overdrijvingen laat Kim met veel narratief vernuft vooral iets zien over de dubbelzinnige aard van de christelijke cultuur – in Zuid-Korea is bijna dertig procent christelijk – waarin liefde en geweld gevaarlijk dicht bij elkaar liggen. Sinds hij tien jaar geleden met Bin-jip kwam, was niet alles wat deze maker afleverde even sterk. En dan zeggen we het vriendelijk. Maar Moebius is ondanks z’n extreme scènes een instant klassieker.