De spektakelfilm Cleopatra (1963) haalde de filmgeschiedenisboeken om twee
redenen. Tijdens de opnames ontstond de spraakmakende affaire tussen de
getrouwde Elizabeth Taylor en tevens getrouwde Richard Burton. Daarnaast ging de
filmstudio 20th Century Fox bijna failliet doordat het budget met een factor
twintig werd overschreden.
Dat de film zoveel gekost heeft, had
verschillende oorzaken. Taylor vroeg een miljoen dollar voor haar rol als
Cleopatra en was daarmee de eerste vrouwelijke actrice in de geschiedenis die
zoveel geld ontving voor een rol. De opnames begonnen in Londen, maar door de
longontsteking die Taylor opliep, werd de gehele set verplaatst naar het warmere
Rome. De opgelopen vertraging had als gevolg dat regisseur
Rouben Mamoulian en hoofdrolspelers
Peter Finch en
Stephen Boyd gedwongen waren de film te verlaten. Zij hadden andere films
toegezegd waarvan de opnames begonnen.
De nieuwe regisseur,
Joseph L. Mankievicz, werd - na goedkeuring van Taylor - aangenomen om orde
op zaken te stellen. Hij had het plan om twee films van elk drie uur lang te
maken over Cleopatra. Een film over de relatie tussen Cleopatra en Julius Ceasar
(Lex Harrison) en een tweede film over Cleopatra en Marcus Antonius (Richard
Burton).
Dat ging niet door vanwege de Taylor-Burtonaffaire. 20th
Century Fox was bang dat de eerste film niemand naar de bioscoop zou trekken,
omdat iedereen vooral nieuwsgierig was naar Taylor en Burton in het tweede deel
. Dus werden beide delen samengevoegd tot één lange vier uur durende film.
Mankievicz moest daarvoor tot zijn spijt twee uur aan materiaal schrappen (
materiaal dat inmiddels is zoekgeraakt, zoals in een van de extra's op de blu-
ray wordt uitgelegd).
Vier uur voor een film is veel te lang, maar
gelukkig is Cleopatra ook prima in twee delen te bekijken. De hoge
productiewaarde van de film komt op het geremasterde beeld heel goed naar voren
. De decors en kostuums zijn prachtig ontworpen en alle kleuren springen van het
scherm, zoals dat hoort bij een Blu-ray dvd. Het verhaal van de film is niet
altijd bijster interessant. Dat ligt vooral aan het trage tempo en het
afstandelijke acteerwerk, vooral in het eerste deel van de film.
Qua productie is Cleopatra de Titanic van de jaren zestig, een ware
spektakelfilm. Tussen de vele extra’s op de twee Blu-ray discs staan een korte
originele making of-reportage en de twee uur durende documentaire Cleopatra: The
Film That Changed Hollywood. Hoewel die documentaire wat droog van toon is,
blijft het een interessant stukje filmgeschiedenis. Publicist Jack Brodsky,
acteur Martin Landau en de zonen van Mankievicz, Chris en Tom, halen boeiende
herinneringen op in het audiocommentaar bij de film.
Alle extra’s samen
geven een compleet beeld van de problemen en perikelen rondom de totstandkoming
van deze klassieker.
Alle extra’s:
Audiocommentaar
Cleopatra Door de Eeuwen Heen
Cleopatras
Ontbrekende Beelden (reportage over het verdwijnen van de extra beelden)
Fox Legacy met Tom Rothman
De Cleopatra Geschriften
Cleopatra: de
Film die Hollywood Veranderde
De Vierde Ster van Cleopatra
Fox
Movietone Nieuws
Trailers