De nieuwste film van Wes Anderson, Moonrise Kingdom, is dit jaar de openingsfilm van het prestigieuze filmfestival in Cannes. Hoog tijd om zijn carrière nader te bekijken.

Wes Anderson is zonder twijfel een echte filmauteur. Al binnen enkele seconden van een film heb je door dat je naar een Wes Anderson zit te kijken. Met zijn oververzadigde kleuren, extreem gedetailleerde panorama shots en vooral met zijn karakters. Zijn films worden bevolkt door immer falende personages die in een wereld lijken te leven die net iets verschilt van die waar wij mee vertrouwd zijn.

De feiten
Geboren: als Wesley Wales Anderson op 1 Mei 1969.

Actief als: regisseur en scenarioschrijver.

Eerste film: Bottle Rocket (1996).

Prijzen: Werd tweemaal genomineerd voor een Oscar, in 2002 voor het script van The Royal Tenenbaums en in 2010 voor beste animatiefilm voor The Fantastic Mr. Fox. Wist geen van beide nominaties te verzilveren. Voor de BAFTA’s kreeg hij ook een nominatie voor beste script voor The Royal Tenenbaums en een nominatie voor beste animatiefilm voor The Fantastic Mr. Fox, maar ook daar bleef het bij een nominatie. Werd tweemaal genomineerd voor een Gouden Beer in Berlijn, in 2002 voor The Royal Tenenbaums en in 2005 voor The Life Aquatic with Steve Zissou. Won in 1999 een Independent Spirit Award voor Rushmore. En al in 1996 een MTV Movie Award voor zijn debuut Bottle Rocket.

Bottle Rocket

Verenigde Staten 1996. Komedie van Wes Anderson. Met o.a. Luke Wilson, Owen Wilson, Robert Musgrave, James Caan en Ned Dowd.

Rushmore

Verenigde Staten 1998. Komedie van Wes Anderson. Met o.a. Jason Schwartzman, Olivia Williams, Bill Murray, Seymour Cassel en Brian Cox.

The Royal Tenenbaums

Verenigde Staten 2001. Komedie van Wes Anderson. Met o.a. Gene Hackman, Ben Stiller, Gwyneth Paltrow, Anjelica Huston en Luke Wilson.

The Life Aquatic with Steve Zissou

Verenigde Staten 2004. Avonturenfilm van Wes Anderson. Met o.a. Bill Murray, Owen Wilson, Cate Blanchett, Anjelica Huston en Willem Dafoe.

The Darjeeling Limited

2007. Drama van Wes Anderson. Met o.a. Owen Wilson, Adrien Brody, Jason Schwartzman, Amara Karan en Wallace Wolodarsky.

Fantastic Mr. Fox

Verenigde Staten 2009. Animatie van Wes Anderson. Met o.a. George Clooney, Meryl Streep, Bill Murray, Jason Schwartzman en Willem Dafoe.

Wes Anderson

Scenarist, Regisseur, Producer

Beste film
De film waar Anderson mee doorbrak bij het grotere publiek was Rushmore in 1998. En dat is misschien ook wel meteen zijn meest complete film. De opzet is simpel: een scholier wordt verliefd op zijn lerares. Maar onder deze ogenschijnlijk eenvoudige High School komedie opzet, schuilt veel meer. Door de bonte karakters en de net niet echt lijkende dialogen krijgt de film een vervreemdend, maar ook een volwassen gevoel. Bill Murray als vijand in de liefde van de jonge Jason Schartzman was een openbaring. Obscuurder en minder bekeken dan Rushmore is Andersons debuutfilm Bottle Rocket. In dit juweeltje, over drie vrienden die vinden dat ze groots en meeslepend moeten leven, zijn alle typische Anderson trekjes al terug te vinden.

Slechtste film
Het is lastig om een slechtste film aan te wijzen , omdat er geen echte missers tussen de pas zes speelfilms van Andersons hand zijn. The Darjeeling Limited is de film waarin zijn typische stijl en aanpak hem het meest in de weg lijkt te zitten. Misschien zijn de karakters dit keer net iets te extravagant om als kijker nog in te kunnen inleven. Bovendien duurt het lang voor het publiek door krijgt wat het doel van de reis van de broers is, waardoor het publiek het een groot deel van de film met een gebrek aan informatie moet doen. Terwijl The Darjeeling Limited nou juist de film lijkt waarin Anderson ons het meest wil vertellen. Wat de film wel weer, zoals alle Andersons, bij een tweede keer kijken een stuk beter maakt

Handelsmerk
Naast de verzadigde primaire kleuren, de lange takes , de dialogen die niet lopen zoals ze in de werkelijkheid zouden lopen en de thematiek van familierelaties en falende hoofdpersonages, is één van de meest opvallende dingen aan Andersons oeuvre de continuïteit van de samenwerking met cast en crew. In zijn films zien we steeds weer dezelfde typische Anderson acteurs terug. Zo heeft hij Bill Murrays carrière eigenhandig een tweede leven gegeven en Owen Wilson (een oud klasgenoot van Anderson) aan een carrière geholpen. En ook achter de schermen omringt Anderson zich met vrienden. Wat vooral in het creatieve proces opvallend is, is dat hij nog nooit een script alleen schreef.

Anderson over Anderson
‘In mijn eentje schrijven vind ik niets aan. Bij Life Aquatic spraken Noah en ik elke dag af in een restaurant voor de lunch en dan bleven we 6 of 7 uur lang zitten. We maakten elkaar aan het lachen. Dat is hoe we het script geschreven hebben.’
(Guardian, 2005)

‘Ik probeer mezelf niet te herhalen. Maar dan blijk ik dat toch de hele tijd te doen. Het is niet iets wat ik bewust doe. Ik wil gewoon films maken die persoonlijk zijn, maar ook interessant voor een publiek. Ik heb het gevoel dat ik kritiek krijg voor stijl boven inhoud en voor details die de karakters in de weg zitten. Maar elke beslissing die ik neem is om die karakters meer te ontwikkelen.’
(imdb.com)

(Over het feit dat Bottle Rocket direct op video uitkwam) ‘Het is jammer dat het kijken van een film op video niet hetzelfde is. Als iets ontdekt wordt in de bioscoop, wordt het ontdekt door mensen die samen zijn, en daardoor zit er een soort gevoel van een evenement aan. En als het op video is dan is het alsof iets ontdekt wordt in de bibliotheek ofzo. Video kan niet op dezelfde manier concurreren.’
( ColdBacon.com, 2000)

(Over waarom zijn films altijd over familie relaties gaan)
‘Omdat de eerste twintig jaar van mijn leven, mijn twee broers degenen waren waar ik het meeste tijd mee doorbracht. We kunnen nu alle drie goed met elkaar opschieten, maar we hebben vroeger veel ruzie gehad, we hadden eigenlijk altijd wel ruzie als we elkaar zagen. En toch zijn het de mensen waarmee ik me het meest verbonden voel in de hele wereld. Dat gegeven vind ik erg interessant. ‘
(IonCinema.com, 2007)

‘Ik probeer karakters te bedenken die verrassend zijn voor het publiek en verrassend voor mij. Volgens mij worden mijn films vooral gewaardeerd door mensen die houden van vreemde mensen, en niet door mensen die anderen voor vreemd uitmaken.’
( Guardian, 2005)

‘Ik hou van samenwerken. Vooral met vrienden. Toen ik met Jason Schwartzman en Roman Coppola The Darjeeling Limited schreef speelden we hele scènes na.’ 
(Cinema.nl, 2010)

 

Anderson mag niets zeggen

Wes Anderons eerste film Bottle Rocket is in Nederland nooit uitgebracht. Niet in de bioscoop en, tot nu toe, evenmin op dvd. Opvolger Rushmore heeft hier wel een tijdje gedraaid en is ook op dvd uitgebracht - in een kale versie die niet kan tippen aan de perfect verzorgde Amerikaanse Criterion-dvd. The Royal Tenenbaums, een bonte tragikomedie vol topacteurs waarmee onafhankelijk filmer Anderson een stapje dichter bij Hollywood is gekomen, deed het behoorlijk goed in de filmtheaters en krijgt als beloning ook in Nederland een 'special two disc set'.