Eigenzinnige personages in barokke decors die knokken tegen bureaucratie en de grijze massa. Regisseur Terry Gilliam, ex-Monty Python, wordt tijdens het Amsterdam Fantastic Film Festival gelauwerd voor zijn kleurrijke oeuvre. 'Het was een openbaring om te realiseren dat er daadwerkelijk een God was - en dat Hij een hekel aan mij had.'

De feiten
Geboren: 22 november 1940, Minneapolis, Minnesota als Terence Vance Gilliam.

Actief als oa: regisseur, scenarist , acteur, producent, animator.

Eerste film: Monthy Python and the Holy Grail (1975) was na enkele korte animatiefilms zijn speelfilmdebuut als regisseur (samen met Terry Jones).

Prijzen: Gilliam won zelden belangrijke filmprijzen, maar werd wel vaak genomineerd. Onder andere: Oscarnominatie voor beste originele scenario voor Brazil in 1986; nominatie Gouden Beer voor Twelve Monkeys in 1996; Speciale Prijs voor animatie in 1970 voor Monty Python's Flying Circus op de BAFTA-awards; nominatie Gouden Palm voor Fear and Loathing in Las Vegas in 1998; nominatie Golden Globe voor beste regisseur voor The Fisher King in 1992; nominatie Gouden Leeuw voor The Brothers Grimm in 2005, winnaar Zilveren Beer voor The Fisher King in 1991.

Beste film
Brazil (1985). Nog altijd beklemmend toekomstbeeld waarin de bureaucratie een veelkoppig monster is geworden en Gilliam legio nog steeds actuele thema's aan de kaak stelt. Talloze verwijzingen naar film- en literatuurklassiekers en het totale visuele feest maken van Brazil een belevenis . Ook zien: Twelve Monkeys (1995). The Fisher King (1991), en Fear and Loathing in Las Vegas (1998).

Slechtste film
The Brothers Grimm (2005). Het uitgangspunt van twee fabelfabrikanten en beroepsoplichters die al rondtrekkend zogenaamd het kwaad bestrijden totdat een authentiek sprookje hen tot echte moed dwingt, was zonder meer origineel. Meer dan een collage van verwijzingen naar allerhande sprookjes wilde het echter niet worden . Bovendien werd er op de art direction beknibbeld, die bij Gilliam juist altijd veel aandacht krijgt.
Gilliam zelf beschuldigde opperproducenten Bob en Harvey Weinstein ervan met hun studiopolitiek en zakkenvullende gedrag zijn film moedwillig om zeep te hebben gebracht.

Handelsmerk
Bij Gilliams personages is doorgaans op z'n minst één steekje los. Of misschien zijn zij juist normaal en de rest niet, dat laat Gilliam graag aan de verbeelding over. Het individu met al zijn eigenaardigheden krijgt bij Gilliam in ieder geval altijd meer sympathie dan - nog veel idiotere - logge instellingen of algemeen aanvaarde codes. Gilliam stouwt zijn beelden vol met attributen, zodat er op iedere centimeter wel iets valt te zien. Bovendien dikt hij de vervreemding in zijn films graag aan met groothoeklenzen, die het beeld een tikje vervormen. Dromerige sequenties waarin muren en deuren geen obstakels vormen voor de gang van de personages komen vaak terug, evenals mysterieus gesluierde, onbereikbare vrouwen. Gilliameske humor is er altijd.

Terry Gilliam over Terry Gilliam
'Ik denk dat er tegenwoordig zo veel mensen zijn die zich met een show bemoeien, dat het een probleem wordt. Het hele proces is er op gericht om een "succesvolle show" te maken - wat dat ook moge zijn - en als je zo begint te denken beperk je jezelf. Onze instelling was : deed het de zes van ons lachen? Als dat gebeurde dan deden we het.'
( Over Monty Python, IGN, 2000)

'Ik belde mijn oude vriend Jake Ebert op ( producent van Munchausen), en zei: "Ik heb twee namen voor je: Quixote en Gilliam. En ik heb twintig miljoen dollar nodig." Hij zei: "Prima!" Ik ging zitten, ging het boek lezen en dacht toen: Jezus, dit is niet te verfilmen.'
(The Guardian, 2001)

'Zeker, op een bepaald moment wist ik dat hele project vervloekt was en dat er een God was. Dat was het meest interessante, en het was een openbaring. Om te realiseren dat er daadwerkelijk een God was - en dat Hij een hekel aan mij had.'
(NPR, 2003)

'Iedereen vindt Brazil nu goed, Brazil is oke. Maar Munchausen wordt nog steeds verrot getrapt, ik begrijp niet waarom dat gebeurt. Ik denk dat het een hele, hele goede film is, maar dat zijn eigenlijk al mijn films. Mijn vrouw zegt dat ik de hele tijd dezelfde film maak en alleen de cast maar verander.'
(Darkhorizons, 2005)

'Ik vond het geweldig dat mijn dochter nog voor de première een piratenkopie van The Brothers Grimm had gekocht. Iedereen staat op z'n achterste benen over die piraterij, maar de studio's zetten mij af dus iedereen die ze een poot uitdraait, maakt me gelukkig. Ik kreeg dat geld toch al niet. Als maker wil ik gewoon dat mensen mijn film zien.'
(Skrien, 2006)

'Voordat ik aan Grimm begon, vond ik thuis een sprookjesboek van een van mijn kinderen. Daarin verstoppen Roodkapje en oma zich op het toilet voor de boze wolf. De boswachter jaagt vervolgens de wolf weg, en dat is het dan. Dat is toch geen sprookje?'
(De Volkskrant, 2005)

'Ik heb altijd geprobeerd te vermijden dat ik met lastige acteurs te maken zou krijgen. En ze mogen niet te ijdel zijn. Want als ze al supersterren zijn, zal ik er meestal voor zorgen dat de fans zich dood schrikken.'
(Het Parool, 2005)

'Ik denk dat mensen hun werkelijke gevoel voor humor langzaam vervangen door een oppervlakkig idee over waar je wel en niet om mag lachen. Leer eens te lachen om de rare, verontrustende dingen van het leven. Lachen is namelijk een heel goed overlevingsinstrument.'
( Skrien, 2006)

'In al mijn films onderzoek ik waar de grenzen liggen. Dat is juist zo leuk aan films maken, dat je je publiek een richting kan opduwen waar ze anders nooit heen zouden gaan.'
(Cinema.nl, 2006)

'Ik sta op het punt om de rechten van mijn script van Don Quixote terug te kopen. Door juridische problemen mag ik het script nu niet gebruiken. Deze keer gaat het lukken, omdat hoofdrolspeler Johnny Depp tegenwoordig een megaster is. Het grappige is dat toen ik ruim twintig jaar geleden begon, ik absoluut geen sterren in mijn films wilde hebben. Omdat ik dacht dat zij volledige controle zouden krijgen. Maar achteraf bleek dat onder meer Bruce Willis en Brad Pitt ( Twelve Monkeys) en Matt Damon en Heath Ledger (The Brothers Grimm) er juist voor zorgden dat ik volledige controle had.'
(Filmtotaal, 2006)

'Als je een film maakt is het net alsof je op dat moment een andere wereld creëert. Je wordt compleet geabsorbeerd door die wereld. Maar als de film af is, is die kijk op de wereld ook voorbij voor mij.'
(MTV, 2006)