Negeneneenhalf uur duurde Shoah, Claude Lanzmanns definitieve documentaire over de Holocaust. Negeneneenhalf uur zonder een seconde archiefmateriaal. Lanzmann liet overlevenden aan het woord, zocht daders en getuigen op, en liet ze praten over toen. Negeneneenhalf uur pratende hoofden, doorsneden met beelden van de kampen zoals die er toen, ten tijde van de interviews, bijlagen.

Lanzmann wilde de gruwelen van de Holocaust niet tonen, hij wilde ze 'reïncarneren' met behulp van de interviews. En als hij iemand beet had, liet hij niet los. Hij bleef net zo lang vragen tot hij antwoord had op zijn vragen. Het leverde onuitwisbare beelden op.

Bijvoorbeeld van Abraham Bomba, die destijds de haren knipte van mensen die even later de gaskamers in moesten. Op gegeven moment smeekt Bomba te mogen stoppen : 'Ik kan niet meer, het is te verschrikkelijk. Alstublieft.' Lanzmann: 'We moeten doorgaan. Dat weet u ook.' Bomba: 'Ik kan het niet.' Lanzmann: 'U moet. Ik weet dat het moeilijk is. Ik weet het en het spijt me.' Bomba: 'Dwing me niet verder te gaan, alstublieft... 'Lanzmann: 'Kom op, we moeten verder.'

Shoah kwam uit in 1985, na elf jaar research en meer dan 350 uur interview. Van de film bestaat geen kortere versie dan die van negeneneenhalf uur, want Lanzmann weigerde zijn film ook maar een minuut in te korten.

De VPRO zond Shoah destijds uit in twee blokken van ruim vier uur. Zonder reclame. Want toen kon dat nog. Een vergelijkbare film zou nu in ontelbaar veel stukjes geknipt moeten worden om in het format te passen.

De kans dat Shoah ooit nog eens op televisie uitgezonden wordt is dus klein, maar tegenwoordig biedt de dvd uitkomst. Video/Film Express bracht de film onlangs uit in een mooie 4 dvd- box. Zonder extra's, helaas, maar met een handig boekje waarin alle hoofdstukken van de dvd's beschreven wordt, zodat het bewuste interview met Bomba snel is teruggevonden (disc 3, hoofdstuk 2).

Video/Film Express bracht ook een dvd uit met twee documentaires die zijn ontstaan uit materiaal dat niet gebruikt werd voor Shoah: Un vivant qui passe (1997) en Sobibor 14 octobre 1943, 16 heures (2001).

In eerstgenoemde praat Lanzmann met de Zwitser Maurice Rossel, die als vertegenwoordiger van het Rode Kruis in de zomer van 1944 een inspectiebezoek aan concentratiekamp Theresienstadt bracht en concludeerde dat het een 'modelkamp' was. Hij had niet gezien, of willen zien, dat alle gebeurtenissen tijdens zijn bezoek nauwkeurig door de nazi's geregisseerd werden .

In de tweede film vertelt Yehuda Lerner over de geruchtmakende opstand in het Poolse concentratiekamp Sobibor, toen zeshonderd joden hun kampbewaarders overmeesterden en het kamp ontvluchtten. Van de zeshonderd opstandelingen zouden er uiteindelijk niet meer dan zestig overleven. Onder wie Yehuda Lerner.

Beeldformaat: 4:3
Geluidsformaat: Dolby Digital 2.0 mono
Ondertiteling: Nederlands/Frans/Spaans/Duits/Engels (Shoah) en Nederlands/Engels (Sobibor en Un vivant qui passe)
Duur: 570 min. (Shoah), 95 min. (Sobibor 14 octobre 1943, 16 heures), 65 min. (Un vivant qui passe)
Distributeur: Video/Film Express