The Italian Job (1969) van Peter Collinson eindigt letterlijk en figuurlijk met een cliffhanger. De met goudstaven beladen bus waarmee Charlie Croker en zijn bende door de Italiaanse Alpen sjezen, schiet over de rand van het ravijn en blijft halverwege hangen. Het gewicht van het goud dreigt de mannen fataal te worden, maar niet getreurd: Croker heeft een plan. Wat dat plan is wordt nooit duidelijk. In het laatste panoramashot hangt de bus nog steeds boven de afgrond te bungelen, terwijl de credits en de eindtune al lopen.
Op de dvd vertelt producer Michael Deeley aan schrijver en Italian Job-deskundige Matthew Field dat hij met dit slot de weg naar een vervolg open wou houden, omdat hij verwachtte dat de film een flink kassucces zou worden. 'Geen remake, want dat zou onzinnig zijn, maar een echte sequel.' Hij verklapt ook hoe het tweede deel dan zou moeten beginnen. Twee helicopters spannen een kabel onder de bus en trekken hem weg van het ravijn; iedereen blij, tot de maffia opduikt en haar goud terugsteelt. Het mocht niet zo zijn. The Italian Job werd inderdaad een grote hit, maar een vervolg bleef uit. De remake kwam er wél, met F. Gary Gray's Hollywoodversie van vorig jaar - tegelijkertijd met het origineel uitgebracht op dvd.
De twee dvd's verschillen in opzet nauwelijks van elkaar. Uitstekende transfers van de film zelf, een handvol featurettes die in feite samen één lange making of vormen, wat verwijderde scènes (in het geval van het origineel slechts één, omdat Collinson volgens Field vrijwel al het geschoten materiaal daadwerkelijk gebruikte) en de bioscooptrailer. Alleen de originele film heeft een audiocommentaar. Van Deeley en Field, omdat regisseur Collinson in 1980 aan kanker overleed.
Dat commentaar is tamelijk zwak. Deeley zwijgt veel of blijft steken in wat gemompel, en klinkt soms ronduit verveeld. ' Zouden we nu niet iets moeten zeggen tijdens deze verschrikkelijk saaie scène? Een grappige anekdote over de vrouw van de regisseur of zo? Anders zitten de mensen naar deze saaie scène te kijken.' Field: 'Ze hebben de TV zeker al uitgezet.'
Stukken beter is de in drieën gehakte making of, waarin alle belangrijke nog levende medewerkers aan het woord komen - uitgezonderd hoofdrolspeler Michael Caine. Behalve de verplichte (maar vermakelijke) anekdotes over het productieproces en Collinson, het vaak moeizame gebruik van de binnenstad van Turijn als locatie voor de heist, is er ook flink wat kritiek op de film zoals hij uiteindelijk is geworden.
Vooral de beroemde scène waarin de door Croker ingezette Mini's zich aan een meterslange 'sprong' tussen twee daken wagen, moet het ontgelden. 'Van de doden niets dan goeds', zegt production designer Disley Jones, 'Maar Peter had daar echt bovenop de actie moeten zitten.' Deeley vindt de sprong van het dak om dezelfde reden tegenvallen . 'Hij had van bovenaf gefilmd moeten worden. Dan had je de afstand tussen het dak en de grond beter gezien, en pas echt gevoeld hoe gevaarlijk de stunt eigenlijk was.' Cameraman Douglas Slocombe had de scène liever in slow motion getoond. 'Dan had je echt kunnen genieten van die kleine Mini die door de lucht vliegt. Maar je kunt niet terug. Zo is het leven.'
Het complete laatste half uur is volgens Deeley eigenlijk niet goed, zoals hij in het audiocommentaar eveneens benadrukt. 'Veel te fragmentarisch. Maar de muziek van Quincy Jones naait het allemaal mooi aan elkaar. Die eer komt hem toe.'
Na al die eerlijke woorden komt de promopraat op de dvd van de remake des te harder aan. De regisseur slijmt over zijn acteurs ('Mos Def is... Mos Def, meer niet'), de acteurs over hun regisseur (Donald Sutherland: 'Ik kon hem wel kussen') en natuurlijk slijmt de ene acteur ook over de andere (Charlize Theron over Wahlberg: 'Hij besteedt zijn leven aan de dingen die hij echt waardevol vindt, en dat bewonder ik heel erg aan hem'). De enige die niet meedoet aan het circus is grote afwezige Edward Norton. Begrijpelijk, want hij speelde alleen maar in The Italian Job omdat de studio hem daartoe dwong. Blijkbaar stond in zijn contract niets over verplicht geslijm in dvd-featurettes.
Beeld: 2.35:1 (
anamorphic widescreen)
Geluid: Dolby Digital 2.0 (origineel) en 5.1 (
remake)
Ondertiteling: onder meer Nederlands
Duur hoofdfilms: 95
minuten (origineel) en 106 minuten (remake)
Distributeur: Paramount