'Het historische project van de Europese eenwording heeft veel van zijn glans verloren,’ vindt festivaldirecteur Rutger Wolfson. ‘Politici lijken er maar niet in te slagen een overtuigende toekomstvisie op Europa over te brengen en veel mensen zijn boos en teleurgesteld, of erger nog, ze zijn helemaal niet meer geïnteresseerd. Film is een medium bij uitstek waarin de Europese identiteit en ideeën, ook voor een groot publiek, zichtbaar en herkenbaar worden. Film biedt talloze aanknopingspunten om opnieuw te verkennen wat Europese cultuur is, op een veilige afstand van politiek getouwtrek of een top-down opgelegde politieke agenda voor of tegen Europa. Met The State of Europe wil IFFR samen met filmmakers en publiek op zoek naar antwoorden en toekomstperspectieven, iets waar de politiek niet meer toe in staat lijkt.'

Door middel van drie grote programma’s, gevuld met film, talkshows en debatten, wil het festival een platform bieden voor reflectie en discussie over Europa’s toekomst. Het programma ‘Grand Tour’ moet de kijker meenemen op een filmische reis langs ‘de puzzel die Europa heet’. De veelzijdige cinema uit de 28 deelstaten van de EU moet er een stukje van vormen. Eén van de films die in Grand Tour getoond zullen worden is Gianfranco Rosi‘s Sacro GRA van dit jaar, de eerste documentaire die ooit de Gouden Leeuw op Venetië won. De film draait om het leven van bewoners aan de Romeinse ringweg, de Grande Raccordo Anulare.

De films in het programma ‘My Own Private Europe’ vertellen persoonlijke verhalen, die moeten illustreren hoe individuen het hedendaagse Europa ervaren. IFFR-programmeur Evgeny Gusyatinski probeert zo de Europese identiteit te achterhalen. Binnen dit programma toont het festival onder andere What Now? Remind Me van Joaquim Pinto. De documentaire volgt de regisseur, worstelend met behandelingen tegen HIV en hepatis C, en geeft volgens het festival een unieke blik op Europa.

Voor ‘EU-29’ creëerde programmeur Gertjan Zuilhof een fictieve 29ste EU-staat, waarbinnen verhalen aan bod komen van immigranten zonder wortels in het land waar ze wonen. Dit themaprogramma toont onder meer Claire Simons Gare du Nord, over het liefdesverhaal tussen een jonge Algerijnse socioloog en een oudere Franse historica.

Naast deze drie programma’s reist Thomas Bellincks tentoonstelling Domo de Europa Historio en Ekzilo speciaal voor het festival van Brussel naar Rotterdam. Deze expositie laat in een privémuseum zien hoe we over vijftig jaar terugkijken op de dan voormalige Europese Unie.

De 43e editie van het IFFR vindt plaats van 22 januari tot en met 2 februari.