Riskant: geliefde klassiekers verfilmen

Lord of the Rings en Watchmen binnenkort op tv

Martin ten Broek ,

Je moet maar durven: een van de meest geliefde boeken aller tijden verfilmen. Of een bejubelde graphic novel. Komende week zijn Lord of the Rings en Watchmen op tv.

"Oh hell! Has it? Oh my God. Dear oh dear. Dear oh dear oh dear". Geschokt, was een redacteur van The Sunday Times in 1997 toen hij hoorde dat niet een roman van Joyce, Faulkner of Huxley door het Britse publiek was verkozen tot het beste Engelstalige boek van de twintigste eeuw, maar Tolkien's Lord of the Rings-trilogie. Een fantasy-boek, een veredeld kinderboek!

Die opmerkelijke verkiezing was te danken aan de vele zeer trouwe fans. Fans die de moeite nemen om te stemmen bij een dergelijke verkiezing. Fans, die zelfs de lange, saaie landschapsbeschrijvingen, die het meeslepende verhaal zo hinderlijk onderbreken, voor lief nemen. Diehards dus, die hoogstwaarschijnlijk woest zouden worden als iemand hun geliefde epos zou verminken. 

Het was dus heel dapper van regisseur Peter Jackson dat hij het aandurfde om het boek te verfilmen. De onheilsprofetiën op de diverse internetfora waren van tevoren niet van de lucht . Maar Jackson bezwoer dat hij het materiaal respectvol zou behandelen. En gelukkig voor hem wordt zijn poging om het vuistdikke boek te verfilmen als geslaagd beschouwd, ook door de fanatieke fans van het boek. Een kniesoor die lette op het spel van sommige, minder begaafde acteurs. En dat het duizend pagina's dikke boek soms wel erg kort door de bocht wordt samengevat was alleen voor de grootste puristen een bezwaar. (Christopher Lee, vertolker van gevallen tovenaar Saruman en zelfbenoemd Tolkien-fanaat was woest toen hij hoorde dat zijn personage halverwege het verhaal het loodje zou leggen).

Alan Moore

Een in een kleinere kring even geliefde klassieker is Watchmen, de graphic novel van tekenaar David Gibbons en vooral van schrijver Alan Moore, die wel wordt gezien als het beste striip aller tijden. Een meeslepend verhaal over opvallend menselijke superhelden, veelal zonder superkrachten, die vechten om hun waardigheid te behouden in een wereld die ze eigenlijk niet lust. Waarbij op een dag een van hen vermoord wordt en een ander op het spoor komt van een vreselijk complot.

Moore schreef ook andere bejubelde graphic novels, zoals V for Vendetta, From Hell en The League of Extraordinary Gentlemen, eveneens verfilmd. Steeds werden de filmversies door de auteur en zijn trouwe fans verguisd.  Moore vond de films die van zijn werk gemaakt werden niet veel soeps, vond de politieke boodschap van V for Vendetta bijvoorbeeld te Amerikaans, te hedendaags, te plat. 

In de opening credits van Watchmen staat wel de naam van tekenaar Dan Gibbons vermeld, maar niet die van Alan Moore. Dat Moore zich gedistantieerd heeft van de film betekent overigens niet dat hij hem slecht vond, hij heeft hem niet gezien. Volgens Moore bevatte de graphic novel elementen die onmogelijk naar een ander medium te vertalen zijn. Hij heeft ongetwijfeld gelijk.

Toch is Watchmen, voor wie de strip niet kent, een heel aardige, mooi gemaakte film, met intrigerende personages, die voor zover mogelijk dicht bij het bronmateriaal blijft. Wie wil vergelijken doet er goed aan pas achteraf de papieren versie ter hand te nemen.

Vrijdag, 10 jun 2011, 20:30-00:35, RTL 5 : Watchmen

Vrijdag, 10 jun 2011, 20:40-23:35, Eén: The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring