Provocerende Ali G alleen voor fans

Politiek incorrecte humor in Ali G Indahouse

Gerhard Busch ,

Over gangstarapper Ali G doen veel verhalen de ronde. En het liefst zou de Britse Sacha Baron Cohen, bedenker van het controversiële personage, dit zo laten. Het grote publiek moet zelf maar bepalen wat het van Ali G vindt.

Ali G: So what is the point of a strike?

Tony Benn: A strike is: ' Unless you give us decent conditions, we won't work for you.'

Ali G: So do you not think that people strike just 'cause they is lazy and wanna chill for a day or so?

Benn: If I accepted your view of human nature, I think I would become a gangster.

Ali G: For real! Is calling a strike not a bit like calling a sickie. Like you had a really banging weekend, you ring up, you say you is going to have a strike...

Benn: Oh blimey, if you think it's like a hangover...

Ali G: Aye. But everyone is going on about the right to work , what about the right not to work?

Ineens was hij daar: Ali G, een in kanariegeel FUBU-trainingspak gestoken gangsta-rapper met Tommy Hilfiger cap en omhangen met gouden kettingen. Voor het satirische programma The 11 O'Clock Live mocht hij - 'the voice of youth' - beroemdheden interviewen (onder wie Labour- politicus Tony Benn). De vragen zijn ontwapenend dom, seksistisch en racistisch , en menig geïnterviewde liet daardoor meer van zichzelf zien dan de bedoeling kan zijn geweest. Benn, die zich overigens aardig staande hield in het gesprek, liet achteraf weten dat hij Ali G's stijl van interviewen lastiger vond dan die van Newsnight-terriër Jeremy Paxman.

Het personage Ali G is een creatie van Sacha Baron Cohen, van wie maar bitter weinig bekend is. Hij is joods, komt uit Noord-Londen, studeerde aan Cambridge en is nu 30 jaar oud. Baron Cohen mijdt - heel bewust - de publiciteit. Mensen moeten zelf maar bepalen hoe ze tegenover Ali G staan.

Zodat er nu wordt gedacht dat Ali G een zwarte hip- hopper is, een blanke die zich voordoet als zwarte (de zogenaamde 'wigger'), of zelfs een Aziaat die zich voordoet als zwarte. Ook over de bedoelingen van Baron Cohen kan men het niet eens worden. Zet hij de zwarte straatcultuur voor schut , of juist de blanke en Aziatische middenklasse-kids die zo graag aansluiting vinden bij die cultuur? Of allebei?

De geheimzinnigheid rond het personage heeft ongetwijfeld bijgedragen aan het succes. Na het eerste optreden in The 11 O'Clock Show (1998) kreeg hij een eigen tv-show (Da Ali G Show, die onlangs door de VPRO werd uitgezonden), was hij te zien in een videoclip van Madonna (' Music') en mocht hij de uitreiking van de Europese MTV Awards presenteren. Ali's favoriete uitroepen als 'Is it becoz I is black', 'Booyakasha', 'Aye' en ' Respect!' werden aan het Britse taalgebruik toegevoegd.

De geheimzinnigheid zorgde ook voor controversen. In voornamelijk door zwarten gelezen bladen als New Nation en Untold werd Sacha Baron Cohen uitgemaakt voor racist en bestempeld als de nieuwe Al Jolson (hoewel uit tests bleek dat tachtig procent van de lezers van die bladen hem juist heel grappig vinden). Een zwarte redacteur ging met hem op de vuist in de disco, en de neo-nazigroepering Combat 18 dreigde in een aan de joodse komiek persoonlijk gerichte brief hem te zullen vermoorden.

Voorlopig bestaat Ali G echter nog steeds, en gaat deze week zelfs de eerste speelfilm met de politiek incorrecte grappenmaker in première. In Engeland is Ali G Indahouse, die daar vorige maand uitging, een grote hit. Niet in de laatste plaats dankzij de kleine relletjes die ontstonden over een inmiddels verboden poster (met blote vrouwenbillen) en de trailer (met de scène uit de film waarin Ali koningin Elizabeth complimenteert met haar netjes bijgeknipte schaamhaar).

Ali G Indahouse is een film als die van de Farrelly Brothers (Dumb & Dumber, There is Something About Mary). Veel flauwiteiten, platte seksgrappen en stompzinnigheid. Maar, net als in de Farrelly-films, veel tempo, originaliteit, en enkele onvergetelijke beeld- en woordgrappen.

De beste zitten overigens al in de trailer voor de film. Het silhouet dat ontstaat als hij in LA door de gangsta's wordt beschoten, bijvoorbeeld, of de 'vriendendienst' die zijn hondje Tupac hem in bed bewijst. Dat hondje Tupac noemen getuigt overigens van grote moed. Het is te hopen voor Ali G dat de gangsta's in Amerika (waar de film groot wordt uitgebracht) over voldoende zelfspot beschikken om de grap over hun in 1996 neergeschoten voorman/ martelaar te kunnen waarderen.

De plot van de film is zeker niet zijn grootste troef. Ali G en zijn 'posse' horen dat het buurthuis in Staines - een saai slaapstadje in Berkshire waar Ali zijn op LA geënte levenstijl aan de plaatselijke jeugd opdringt - dicht moet. Ali gaat in protest, blijkt te kunnen dienen als pion in een machtspelletje van vice-premier Carlton (Charles Dance) en belandt zowaar in het Lagerhuis. In plaats van de premier (Michael Gambon) onderuit te halen, doet de onconventionele Ali G wonderen voor 's mans populariteit.

De argeloze maar goedbedoelende burger die het gekonkel van de machthebbers blootlegt, kennen we uit de films van Frank Capra, of meer recent uit Forest Gump. Het principe ligt ook aan de basis van Ali G's doorbraak . Hij was immers zelf de argeloze interviewer die met zijn directe, vaak onnozele vragen door de pantsers van de autoriteiten wist te dringen. Niet voor niets werd als setting voor zijn eerste film de politiek gekozen. Ali G is immers op zijn best als hij zich afzet tegen bombast en betweterij.

Ali G Indahouse is geen belangrijke film. Onder de streep is het de zoveelste film waarin een tv-komiek probeert de levensduur van een populair personage te rekken . Rowan Atkinson (Bean), Mike Myers (Wayne's World) en Jim Belushi & Dan Aykroyd (The Blues Brothers) gingen hem voor. Met 90 minuten is hij ook net iets te lang. De laatste 30 minuten, wanneer de plot de overhand krijgt, slepen zich voort, wat nog maar eens aangeeft dat de meeste typetjes het best tot hun recht komen in korte, afgeronde sketches en worden vermalen door te veel plotontwikkelingen.

Ali G Indahouse is bovenal een film voor de fans, die - vergelijkbaar met de populariteit van de lullo's van Jiskefet - vooral uit die groepen komen die hij belachelijk maakt. Zij, en iedereen die zich niet schaamt afentoe puberaal te genieten, krijgen in de film eindelijk Ali's Nan te zien (een echte 'jewish mama', waarmee de discussie over zijn herkomst gesloten is), weten nu hoe vriendin Julie (ook wel Me Julie) eruit ziet, en zullen moeten accepteren dat Ali G voluit Alistair Leslie Graham heet.

In de film zit ook een cameo van Borat Krabzhanov. Baron Cohen riep deze uit Kazachstan afkomstige journalist in het leven, toen zijn Ali G-personage te bekend werd en beroemdheden zich niet meer lieten strikken voor een interview. Het zou ons niet verbazen als Ali G (die inmiddels de persiflage voorbij is, en alleen vanwege doorslaand succes nog langer in leven wordt gehouden), binnenkort door Borat van het toneel wordt verdrongen.

Het zal voor Baron Cohen overigens niet het einde van de controverses betekenen. De ambassadeur in Engeland van de republiek Kazachstan heeft zich al gemeld bij Channel Four (dat de shows van Ali G uitzendt) en geklaagd over Borat, die een, in zijn ogen, totaal vertekend beeld van een man uit Kazachstan geeft. Het is de zelfde kwestie als met Ali G. Weer is onduidelijk wie belachelijk wordt gemaakt. Het lijkt overduidelijk dat niet de reporter uit Kazachstan, maar de Britten die door hem geïnterviewd worden tegen het licht worden gehouden. Maar zolang Baron Cohen er het zwijgen toedoet, zullen we het nooit zeker weten.