De bestseller 'Pogingen iets van het leven te maken, het geheime dagboek van Hendrik Groen' is bewerkt tot een dramaserie. Martin van Waardenberg schreef het scenario.

Toen Pogingen iets van het leven te maken, het geheime dagboek van Hendrik Groen in 2014 uitkwam, was het niet meteen een daverend succes. Het boek werd nauwelijks behandeld in de media en de verkoop kwam aanvankelijk maar langzaam op gang. Toch had uitgeverij Meulenhoff, negen maanden na verschijning, al meer reacties van lezers over Hendrik Groen gekregen dan over alle andere boeken, vertelde een medewerker aan de Volkskrant. Het dagboek, waarin Hendrik Groen zijn avonturen en beslommeringen noteert, geeft een tragikomische inkijk in het leven in een verzorgingstehuis in Amsterdam-Noord. Een formule die vooral onder ouderen een daverend succes bleek. Inmiddels is het in dertig landen vertaald en staat het eerste deel al 133 weken in De Bestseller 60 (deel twee staat er inmiddels ook al 87 weken in).

Productiehuis BlazHoffski kocht reeds in 2015 de filmrechten van het boek. Martin van Waardenberg (1956), voornamelijk bekend als acteur en cabaretier, werd door producent Anton Smit gevraagd om het boek te bewerken tot scenario. Van Waardenberg: 'Hij was onder de indruk van De marathon, waarvoor ik samen met Gerard Meuldijk het scenario heb geschreven. Hij vond de manier waarop we in die film humor en tragiek met elkaar hadden verweven een goede formule voor het boek, waarin op komische wijze wordt beschreven hoe een oudere zich richting de dood begeeft.'

'Hij was meteen enthousiast dat ik als schrijver was gevraagd, onder meer omdat hij fan is van Loenatik'

Martin van Waardenberg

Voordat Van Waardenberg begon met schrijven las hij het boek drie keer. 'De eerste keer ging ik er gewoon doorheen, de tweede keer las ik het gedetailleerder en als laatste heb ik het minutieus ontleed.' Omdat het een dagboek is, waarvan elk hoofdstuk een maand bestrijkt heeft hij de serie opgedeeld in twaalf afleveringen en maanden. 'Op die manier zie je de seizoenen aan je voorbijtrekken.'

Iets wat in het boek geen onbelangrijk thema is. Hendrik Groen beschrijft regelmatig welke impact het veranderlijke Nederlandse weer heeft op het wel en wee van de bewoners in het verzorgingstehuis, wiens actieradius bij sneeuw of regen ernstig wordt ingeperkt.

Voor de serie moest Van Waardenberg er wel heel wat bij verzinnen. 'Het boek was niet voldoende om twaalf afleveringen te kunnen vullen. Ik kreeg carte blanche, maar ik had wekelijks overleg met de schrijver van het boek en de regisseur.'

© Omroep MAX

Olga Zuiderhoek en Kees Hulst in Het dagboek van Hendrik Groen

Peter de Smet

Jarenlang was onbekend wie er schuilging achter het pseudoniem Hendrik Groen, wat leidde tot uitgebreide speculatie over wie het kon zijn, variërend van Sylvia Witteman tot Arnon Grunberg. De Volkskrant en NRC Handelsblad onthulden in 2016 vrijwel gelijktijdig dat het zou gaan om Peter de Smet, een 62-jarige inwoner van Amsterdam-Noord. De Smet heeft dit echter nooit officieel bevestigd, omdat 'hij niet zit te wachten op publiciteit', zo liet hij NRC weten.

Van Waardenberg bevestigt dat het hier inderdaad om Peter de Smet gaat en onderschrijft dat hij geen zin in de heisa van bekendheid heeft. 'Hij heeft een hekel aan talkshows. Maar ik vraag me af hoe lang hij dit kan blijven tegenhouden.' De samenwerking met De Smet was volgens Van Waardenberg erg leuk. 'Ik heb veel aan zijn feedback op mijn tekst gehad. Hij was meteen enthousiast dat ik als schrijver was gevraagd, onder meer omdat hij fan is van Loenatik, waar ik het scenario voor schreef.'

Bij het schrijven kon hij putten uit eigen ervaring. 'Ik heb een jaar of tien voor mijn eigen demente moedertje gezorgd, die in een tehuis zat. Dan voerde ik haar of nam haar mee uit wandelen. Daar heb ik ook veel taferelen meegemaakt die zowel treurig als komisch tegelijk waren.' Hij beschrijft een vrouw die steevast met haar jas aan en haar handtasje bij de deur stond te wachten tot ze werd opgehaald, wat nooit gebeurde. Of patiënten die op de gesloten afdeling catatonisch heen en weer bewegen. 'Net zoals in het boek waarde de dood daar rond.'

Omanido-club

Zowel in de serie als in het boek verenigen Hendrik Groen (gespeeld door Kees Hulst) en enkele medebewoners (onder anderen André van Duin en Olga Zuiderhoek) zich in de Omanido-club: Oud Maar Niet Dood. Daarmee proberen ze zich te ontworstelen aan de dagelijkse sleur van het tehuis. 'Ze weten dat ze voor veel mensen afgeschreven zijn en dat de tijd voortschrijdt, maar leggen zich daar niet bij neer. Daarin onderscheiden ze zichzelf en dat vind ik wel te gek.' Die thematiek is hem niet vreemd, zelf reageerde hij fel en verontwaardigd toen hij vorig jaar werd ontslagen bij het BNNVARA-programma Kanniewaarzijn omdat hij te oud zou zijn.

Zijn eigen voortschrijdende leeftijd speelt hem echter geenszins parten. 'Ik heb net een kind van anderhalf, dus ik sta nog volop in de lego en de duplo.'

Het dagboek van Hendrik Groen is vanaf maandag 23 oktober te zien op NPO 1, 22:20 - 22:55 uur

meer series