Jean-Pierre Jeunet over twintig jaar Amélie: 'Soms raak je de vinger van God aan'

Café des Deux Moulins, waar de aimabele Amélie werkt in filmklassieker Le fabuleux destin d’Amélie Poulain (2001), bestaat echt. Je vindt het café op 15 Rue Lepic in de Parijse kunstenaarswijk Montmartre en regisseur Jean-Pierre Jeunet (1955) komt er nog regelmatig. Zo vertelt hij ons half juli op het festival van Cannes, waar hij is om te vieren dat zijn film twintig jaar geleden in première ging.

‘Ik woon in de buurt van het café en ga daar wel eens een kopje koffie drinken. En altijd komen er weer Amélie-fans voorbij om een foto van het café te maken. Een jaar of tien geleden was dat nog elke vier minuten, nu zo’n beetje om de tien minuten.’

Die frequentie gaat vast weer omhoog nu de film – waarvan de titel inmiddels is ingekort tot Amélie – ter gelegenheid van zijn twintigjarige bestaan wereldwijd opnieuw wordt uitgebracht. Want het was een fenomeen destijds. Amélie maakte van hoofdrolspeler Audrey Tautou een superster en het is nog altijd de best bezochte Franse film aller tijden. We volgen de jonge serveerster Amélie, die als kind liefde tekortkwam en besluit om dan maar iedereen om haar heen een beetje gelukkiger te maken. Om uiteindelijk ook zelf – na veel avonturen en omzwervingen – de liefde te vinden.

Een soort romantische komedie, al wisselen Amélie en grote liefde Nino geen woord met elkaar in de film. En ook een soort sprookje, want Jeunet liet op iedere locatie het vuil en de graffiti weghalen, zodat het Parijs van Amélie als het Parijs van de postkaarten werd.

Toch opvallend dat we nu in Cannes zitten, want twintig jaar geleden vond toenmalig directeur Gilles Jacob Amélie niet goed genoeg voor het festival.
Jeunet: ‘Ik denk dat hij dat toen niet helemaal goed gezien heeft. Haha. Een paar jaar daarvoor selecteerde hij La cité des enfants perdus, die ik samen met Marc Caro had gemaakt, nog wel. En dat was eigenlijk ook geen goed idee, want dat was helemaal geen film voor Cannes. Ik weet nog dat de beroemde Franse producent Daniel Toscan du Plantier op de première van die film tegen me zei: “En voel je je al een konijn? Want binnenkort gaan ze op je jagen.” Je moet weten dat Franse films in Cannes er altijd ongenadig van langs krijgen in de pers. Maar bij Amélie was dat vast anders gegaan.’

Had u tijdens het maken van de film al het idee dat het zo’n enorm succes zou worden?
‘Niet echt. Ik was al blij geweest met een miljoen verkochte kaartjes. Dat werden er uiteindelijk ruim zeven miljoen. Ik denk dat het onderwerp – iemand die onzelfzuchtig is en anderen helpt – de mensen aansprak. En natuurlijk actrice Audrey Tautou, die toen nog nauwelijks bekend was, de prachtige muziek van Yann Tiersen en de eigenzinnige humor in de film... Ik weet het niet precies. Soms raak je de vinger van God aan. Ik had het daar eens over met Michel Hazanavicius, die als regisseur in 2011 met The Artist ook een onverwachte wereldhit had. Die vergeleek dat succes met ’s nachts in de auto door Parijs rijden terwijl alle stoplichten op groen springen. Soms springen ze ook op rood, zoals bij Micmacs, een van mijn volgende films.’

Hoe veranderde het casten van Audrey Tautou het personage?
‘Ik moet je wel vertellen: Audrey Tautou is niet Amélie. Ik ben Amélie. Het waren mijn herinneringen, mijn anekdotes. Maar Audrey was wel de perfecte incarnatie van Amélie. Ik had aanvankelijk de Britse actrice Emily Watson in gedachten voor de rol, maar die had op het laatste moment andere verplichtingen. Daarop besloot ik dat een Franse actrice haar moest gaan spelen en werd het personage, dat eerst Emily heette, verfranst naar Amélie. Audrey vond ik op een poster voor de film Vénus beauté (institut), waarin ze een bijrol speelde. We spraken af en na tien seconden wist ik dat zij mijn Amélie was.’

Hoe wist u dat?
‘Dat weet je gewoon. Zie je dat niet, dan kan je beter een andere baan gaan zoeken.’