In Paradise Drifters, het speelfilmdebuut van Mees Peijnenburg, vechten de drie jonge hoofdpersonages zich een weg door het leven. ‘Ik herken die zoektocht, ook al is die van hen noodlottiger dan die van mij.’

Het is 9 maart, het coronavirus is al dichtbij maar lijkt nog ver weg. De afspraak met regisseur Mees Peijnenburg (1989) is al een keer verzet. Vanwege corona? Nee, gewoon een overvol schema, want Peijnenburg heeft net twee filmfestivals achter de rug. Zijn eerste speelfilm, Paradise Drifters, draaide zowel op het festival van Rotterdam (eind januari) als dat van Berlijn (begin februari). Daarmee is het de eerste Nederlandse film die voor beide festivals tegelijk geselecteerd werd.

Het is begrijpelijk dat de programmeurs van zowel Rotterdam als Berlijn de film wilden vertonen, want Paradise Drifters is een opvallend debuut van een veelbelovende jonge maker.

In de film zijn we getuige van het harde leven van drie jonge thuislozen: Lorenzo, Chloe en Yousef. De drie komen elkaar toevallig tegen wanneer Lorenzo op weg is naar een schimmige drugsdeal in Marseille. De zwangere Chloe wordt als draagmoeder verwacht in Barcelona, en Yousef is eigenlijk nergens naar op weg. Hij is net achttien geworden en losgelaten door de jeugdzorg, zonder dat er iemand is op wie hij kan terugvallen.

'De rusteloosheid van mijn personages moest ook in de vorm zitten'

Mees Peijnenburg

Dit is je eerste speelfilm. Waarom wilde je juist dit verhaal vertellen?
Peijnenburg: ‘Ik heb in 2015 de korte tv-film Geen koningen in ons bloed gemaakt [waarvoor hij en hoofdrolspeler Jonas Smulders een Gouden Kalf wonnen, red.]. Die film vertelt het verhaal van een broer en een zus die opgroeien onder de vleugels van de jeugdzorg. Tijdens het researchen voor die film heb ik veel jongeren gesproken en hun verhalen bleven telkens terugkomen. Toen dacht ik: oké, wat als de jeugdzorg nou wegvalt? Wat als je achttien bent en er helemaal alleen voor staat? Dan gaat het om overleven. Dan moet je handelen in plaats van onderhandelen. Daarom zijn Lorenzo, Chloe en Yousef helden voor mij. Ondanks alles vechten zij zich door het keiharde leven, op weg naar een betere toekomst. Ik herken die zoektocht, ook al is die van hun extremer en noodlottiger dan die van mij. Maar in de kern is het een vergelijkbare tocht.’

In de film zien we nooit meer dan brokstukken uit hun persoonlijke levens. Waarom koos u ervoor het verhaal zo gefragmenteerd te vertellen?
‘Omdat ik dat heel erg terugzag in de levens van de mensen op wie mijn personages gebaseerd zijn. Zij hebben geen fundament, geen basis, zij hebben alleen brokstukken van hun leven en moeten daar wijs uit zien te worden. Door het verhaal gefragmenteerd te vertellen hoop ik dat het publiek een vergelijkbare ervaring zal hebben. Daarom laat ik ze ook nooit zien wanneer ze onderweg zijn, terwijl Paradise Drifters toch echt een roadmovie is. Nu ben je ineens in Marseille en een volgend moment plotseling in Barcelona, zodat je geen houvast hebt, net als de personages. Hun rusteloosheid moest ook in de vorm zitten.’

Bilal Wahib als Yousef en Tamar van Waning als Chloe

Hoe weet je bij zo’n gefragmenteerde aanpak dat je voldoende puzzelstukjes hebt om een goed verhaal te vertellen?
‘Daar heb ik het vaak over met mijn vriendin [actrice Gaite Jansen, red.]. Wanneer onderschat je de kijker en wanneer overschat je hem? Moet je iemand bij de hand nemen of juist ruimte laten voor de verbeelding? Dat is een blijvende zoektocht tijdens de montage.’

Zo’n aanpak vraagt ook veel van de acteurs. Ze zijn alle drie erg goed in de film, maar de meeste indruk maakt toch Tamar van Waning als Chloe. Waarom koos u haar?
‘Je wil niet weten hoeveel meisjes ik heb gezien voor die rol. Gaite keek destijds naar het tv-programma Dream School, over moeilijk opvoedbare jongeren, en daar zat ook Tamar in. Ze zei dat ik die eens moest uitnodigen, wat ik deed. Tamar zei goddank ja en blies vervolgens op de auditie iedereen weg. Als test vroeg ik haar een scène te spelen die niet in de film zit. Chloe heeft afgesproken met haar vriendje, maar die komt niet opdagen. Ze wordt steeds bozer, belt hem op, maar hij reageert niet. Ze belt hem nog een keer. Nu neemt hij wel op, maar zegt dat hij niet komt. Waarop Chloe verschrikkelijk tegen hem tekeergaat. Ze gaat echt te ver. De opdracht was dat ze eerst te ver moest gaan en hem daarna zou terugbellen om excuses te maken. Maar wat deed zij? Ze schold hem eerst de huid vol en toen ze hem daarna terugbelde, liet ze hém zijn excuses maken! Dit was precies goed, want zo zag ik dat ze zich niet alleen heel goed kan inleven, maar ook dat ze het karakter heeft dat past bij Chloe.’

Op een gegeven moment reizen Chloe en Lorenzo alleen verder, maar dat is vooral een keuze uit noodzaak. In de meeste andere films zouden de twee een relatie krijgen…
‘Het was me al vanaf het eerste moment duidelijk dat dat in deze film niet moest gebeuren. Het was zelfs een belangrijk punt bij de casting, want ik wilde juist niet dat er seksuele aantrekkingskracht zou zijn tussen Tamar en Jonas [Smulders, die Lorenzo speelt, red.]. Het gaat namelijk niet over seks. Paradise Drifters gaat over erkenning, over liefde op een heel ander niveau. Over genegenheid in plaats van lust. Het laatste wat we wilden was dat de film zou eindigen met: en ze leefden nog lang en gelukkig.’

Het debuut van Tamar van Waning

De wereldpremière van Paradise Drifters tijdens International Film Festival Rotterdam was fantastisch, de kater die volgde was minder fijn. Actrice Tamar van Waning vertelde erover in onze festivalpodcast. Luister hieronder naar haar hilarische verhaal.

Meer over Paradise Drifters