Het Filmcafé in Utrecht is niet alleen een plek waar film en evenementen samenkomen, maar het heeft ook een maatschappelijke insteek. VPRO Cinema bezocht Het Filmcafé en sprak met oprichter Omar Waseq.

Een bioscoop, café en club in één. Zo ziet het unieke concept van Het Filmcafé in Utrecht eruit. Op een bijzondere locatie, een oude NS-loods naast het spoor, kunnen filmliefhebbers gratis films bekijken die  niet meer in de bioscoop draaien. Het filmprogramma bestaat voornamelijk uit arthousefilms, zoals La La Land en Cold War. Met posters aan de muur en een pooltafel in de hoek, voelt het Filmcafé aan als een knusse huiskamer. Nadat bezoekers een biertje hebben besteld aan de bar, ploffen ze neer in een zitzak voor een film op groot scherm. Na afloop van de film wordt de zaal omgetoverd tot een dansvloer, voor een feest dat doorgaat tot in de late uurtjes. Sinds kort kunnen bezoekers terecht op het terras voor een buitenbioscoop, waar films onder de sterrenhemel worden vertoond. Een jaar geleden openden de deuren van Het Filmcafé, dat gerund wordt door Omar Waseq en Alwin Beumer. Inmiddels is Het Filmcafé uitgegroeid tot een succesvol concept, waar volgens oprichter Omar Waseq wekelijks duizenden bezoekers over de vloer komen.

Omar Waseq : ‘Vijf jaar geleden reisde ik de hele wereld over met de pop-up bioscoop Fatboy Cinema. We verzorgden evenementen voor grote opdrachtgevers als Disney en Red Bull. Het was hard werken voor weinig geld. Al snel ontstond het idee om een vaste plek te krijgen, maar dat ging alles behalve gemakkelijk. Na een lange zoektocht vond ik eindelijk deze locatie, maar daar zag ik in eerste instantie geen potentie in. Het was een lelijke ruimte vol met troep. Maar na lang wikken en wegen besloot ik de uitdaging aan te gaan. Het concept van Het Filmcafé is nog altijd heel simpel: één grote ruimte met discolampen, een goede geluidsinstallatie en een paar plantjes. Dat is eigenlijk alles wat je nodig hebt.’

Vanwaar de keuze om alleen arthousefilms te draaien?
Omar Waseq: ‘Zelf kijk ik alleen maar arthousefilms. De laatste keer dat ik een bioscoop binnenliep waar ze blockbusters draaien is ongeveer vijftien jaar geleden. We selecteren films die de afgelopen jaren succesvol waren en stellen op basis daarvan het filmprogramma samen. Er zit geen hele strategie achter of zo.’

In Het Filmcafé werk je samen met straatjongeren. Hoe ben je met hen in contact gekomen?
‘Ik weet niet precies waarom, maar ik heb altijd al een zwak gehad voor jongeren uit achterstandswijken. Toen ik van een klein dorp naar de Utrechtse wijk Kanaleneiland verhuisde, kwam ik in contact met straatjongeren. Deze jongeren gaan niet naar school, hebben geen diploma en geen baan. De eerste zes maanden dat ik daar woonde, sprak ik geen woord tegen ze. Tot ik op een dag besloot om op een groep jongeren af te stappen en een praatje te maken. Ik speelde een potje voetbal met ze en vroeg ze om de volgende dag weer af te spreken. Wanneer iemand deze vraag vijf dagen achter elkaar met ‘ja’ beantwoordde, wist ik dat hij werkloos was. Vervolgens vroeg ik hem om voor ons te komen werken.’

Hoe reageren deze jongeren daarop?
‘Straatjongeren zien het vaak als een kans. Ze zien mij niet als leerplichtambtenaar die ze achter de broek zit. Van mij hoeven ze hier echt niet te zijn. Alleen als een jongen het echt wil, dan is er plek.’

Hebben straatjongeren wel affiniteit met film?
‘Nee, helemaal niet. Laat staan arthouse. Het zijn blockbuster-guys die naar films als Scarface kijken. We hebben ooit een werknemer met een enkelband in dienst genomen, die de arthousefilms totaal niet aan kon. Ik begrijp hem ergens wel. Maar door de films die wij vertonen komen jongeren wel in contact met een compleet ander milieu. Langzamerhand proberen wij ze uit hun vertrouwde omgeving te trekken en kennis te laten maken met andere denkwerelden. En soms lukt dat. Een van onze werknemers komt uit Syrië en werkt hier inmiddels al een jaar. Toen hij net bij ons begon, had hij geen idee welke kant hij op wilde. Inmiddels acteert hij in films. Daar zijn wij super trots op. En ondanks zijn acteerwerk, komt hij ’s avonds nog gewoon helpen achter de bar, omdat hij de sfeer zo fijn vindt.’

Het Filmcafé is tot nu toe een groot succes. Wat zou je verder nog willen bereiken?
‘Ik zou me graag verder in willen zetten voor straatjongeren. Omdat het belangrijk is dat zij structuur krijgen in hun leven, is werken in een nachtclub eigenlijk niet ideaal voor hen. Daarom zou ik een ander horecaconcept op willen zetten, waarin ik jongeren opleid tot barista. Wanneer ze elke dag om zes uur ’s ochtends op moeten staan om koffie te maken, komen ze in een strak ritme. Qua filmcafé denk ik dat we al heel veel bereikt hebben. Misschien zou ik ooit nog wel een tweede filmcafé willen openen. Met een zwembad en een club erbij. In ieder geval iets geks.’

Het Filmcafé vertoont voornamelijk arthousefilms, maar ook korte films en klassiekers. Daarnaast worden verschillende evenementen georganiseerd, zoals een Disney-pubquiz en 30 seconds-toernooi. Bekijk alle aankomende evenementen via de Facebookpagina.