Mirai van de Japanse regisseur Mamoru Hosoda is een magisch-realistische animatiefilm over de vierjarige Kun en zijn pasgeboren zusje Mirai. ‘Een van de redenen om deze film te maken was om volwassenen eraan te herinneren hoe het was om kind te zijn.’

Hoe ironisch dat de Japanse animeregisseur Mamoru Hosoda (1967) na zijn eerste speelfilm, The Girl Who Leapt Through Time (2006), werd binnengehaald als de nieuwe Miyazaki. Het was natuurlijk bedoeld als compliment, want de in Japan bijkans heiligverklaarde Hayao Miyazaki (1941) is medeoprichter van de wereldberoemde animatiestudio Ghibli en verantwoordelijk voor klassiekers in het genre, zoals Prinses Mononoke en Oscarwinnaar Spirited Away. Iedere vergelijking met de grote meester wordt daar gezien als een grote eer.

Maar als Hosoda iets nou net niet wilde, was het de nieuwe Miyazaki zijn. Dat bewees hij wel in de korte tijd dat hij in 2001 even deel uitmaakte van Studio Ghibli.

Op grond van een aantal goed ontvangen korte films werd Hosoda door Ghibli benaderd om voor hen te komen werken. En ze hadden ook een mooie klus voor hem: Howl’s Moving Castle. Hosoda accepteerde en begon vol goede moed, maar de studio eiste een film in de stijl van Miyazaki en wees iedere eigen inbreng af.

'De rest van de wereld denkt misschien dat we in Japan nog heel ouderwets zijn, maar dat is al lang niet meer zo'

Mamoru Hosoda

Hosoda deed vervolgens wat niemand bij Ghibli voor mogelijk had gehouden: hij bedankte voor de eer en nam ontslag. Waarop de oude Miyazaki, die al met pensioen was, terugkeerde en de film zelf afmaakte.

In het wereldje ging men al uit van het einde van Hosoda’s carrière, maar de filmmaker ploegde dapper voort en na de animatiefilms Summer Wars (2009), Wolf Children (2012) en The Boy and the Beast (2015) ging vorig jaar mei, als eerste Japanse animatiefilm ooit, Hosoda’s heerlijk magisch-realistische familiedrama Mirai op het prestigieuze festival van Cannes in première.

Mirai is de naam van het nieuwe zusje van de vierjarige Kun. Terwijl het jochie eerst nog wel blij is met een zusje, slaat dat al snel om in afgunst en frustratie. Zijn ouders hebben ineens veel minder aandacht voor hem, waarna de kleine Kun zich terugtrekt in zijn eigen fantasie. Onder de grote boom in het midden van de tuin verandert de gezinshond in een prins, de kleine Mirai in een tiener, en leert Kun zijn al lang overleden grootvader kennen als jonge vent.

In Cannes sprak Hosoda met de pers en ik vroeg hem hoe het is om door de ogen van een vierjarige naar de wereld te kijken. Hosoda: ‘Volwassenen zijn jaloers op de manier waarop kinderen naar de wereld kijken. Want alles in de wereld is in hun ogen nog fascinerend. Een van de redenen om deze film te maken, was om volwassenen te herinneren aan hoe het was om kind te zijn.’ 

© Filmdepot

Veranderde de film de manier waarop u zelf naar de wereld kijkt?
‘O ja. Net als het echtpaar in de film heb ik ook een zoon en een dochter. Ik weet nog dat toen mijn dochtertje geboren werd, mijn zoon helemaal geschokt was. Hij had de hele tijd drift- en huilbuien. Wat een enorme verrassing voor mij was, want ik ben enig kind.’

De ouders in de film hebben nogal eens ruzie. Waarom is dat?
‘Veel van de dialogen die ik destijds met mijn vrouw had zitten letterlijk in de film. Maar volgens mij zijn die ruzies universeel. Al onze vrienden zeggen tenminste dat ze die ook hebben. Japanse gezinnen zijn aan het veranderen. De traditionele manieren van opvoeden en de traditionele rolverdeling gelden niet meer. De rest van de wereld denkt misschien dat we in Japan nog heel ouderwets zijn, maar dat is al lang niet meer zo. De traditionele verbanden zijn weggevallen en we zijn nu op zoek naar nieuwe manieren. Daarom zijn die ouders zo aan het ruziën. Ze vragen zich de hele tijd af of ze wel de goede kant op bewegen. Juist omdat ze zo veel strijd leveren, vond ik het de moeite waard er een film over te maken.’

© Filmdepot

Is de film gebaseerd op eigen ervaringen of heeft u nog de hulp van experts ingeroepen?
‘Nee, geen experts! We stelden de vragen die we hadden gewoon aan onze kinderen. Waarom huil je? Waarom word je boos? Waarom ben je blij? Ouders voelen zich vaak verplicht om een soort leraar te zijn voor hun kinderen. Maar ik denk dat je als volwassene ook veel van je kinderen kunt leren. Door tijd met ze door te brengen, word je zelf weer een beetje kind en beleef je je eigen leven opnieuw. Maar nu met de kennis van een volwassene.’

Was het moeilijk om het gezicht van Kun te ontwerpen?
‘Nee. Ik heb gewoon goed gekeken naar mijn zoon. Wil je een foto zien? [Hosoda pakt een foto van zijn zoon uit zijn portemonnee en het kind op de foto lijkt inderdaad opvallend veel op de Kun uit de film, red.] Hij is nu vijf jaar oud. Toen we de film maakten was hij drie. Ik ben benieuwd welke ervaringen mijn kinderen in de toekomst zullen opdoen, want ik ben nog steeds gefascineerd door ze en verwacht dat ze op de een of andere manier wel in mijn volgende film zullen opduiken. Als volwassene vergeet je zo veel van al die ervaringen die je als kind hebt. Zonde toch? Misschien maak ik daarom wel films. Om dat allemaal vast te leggen.’

Meer over Mirai en Mamoru Hosoda