Le jeune Ahmed: intelligent drama over radicalisering

U zei eerder dat u verbaasd was over het feit dat u zo’n ondoorgrondelijk personage had gecreëerd. Begrijpt u Ahmed nu beter, nu u de film heeft gemaakt?
Luc: ‘Het personage is altijd mysterieus voor ons gebleven. Religieus fanatisme kruipt in iemands hoofd en dan is er geen ruimte meer voor iets anders. Aan de ene kant zit zijn overleden neef in zijn hoofd. De zuivere man die zijn leven heeft gegeven voor die religieuze ideologie. En aan de andere kant zijn imam, die zegt wat hij wel en niet mag doen. Als je zo jong bent, wil je bij iets horen wat groter is dan jijzelf. Je verlangt naar een ideaal. In dit geval is dat een ideologie van haat, maar daar ga je dan volledig in op. Je gaat er zo in op dat het heel moeilijk wordt om er weer uit te komen. We hebben geprobeerd om al onze personages met Ahmed te laten praten om hem te veranderen. Maar het lukt niemand.’

Jean-Pierre: ‘We hadden met Ahmed iemand gecreëerd die helemaal geobsedeerd was door zuiverheid. Die de hele wereld indeelt in zuiver of onzuiver. M'n broer en ik hebben tijdens het filmen vaak gezegd: onze film is een soort ode aan de onzuiverheid. Ahmed wil koste wat kost zuiver blijven, maar de manier waarop we filmen en de plekken waar het verhaal zich afspeelt zitten vol onzuiverheid. We willen dat dit hem beetje bij beetje besmet.’ 

Bijna elk westers land heeft inmiddels een film gemaakt over jihadisme of geradicaliseerde moslims. Wat ontbrak er nog?
Luc: ‘We leven in een deel van de wereld waar veel aanslagen hebben plaatsgevonden. Ook bij ons in België. Dat was voor ons de aanleiding om deze film te maken. We hebben geprobeerd om de religie serieus te nemen door de sociaal-economische context buiten beschouwing te laten. Zoals de criminele achtergrond van bepaalde jihadisten. Dat hebben we allemaal expres niet meegenomen. We wilden echt laten zien hoe religie iemand in zijn greep had. En dan in het bijzonder een jong iemand.’

Was het moeilijk de juiste acteur voor Ahmed te vinden.
Jean-Pierre: ‘Grappig genoeg niet. We zagen Idir Ben Addi al de eerste dag. Hij was nog een kind dat langzaam richting puberteit ging. We hadden de casting niet ver voor de opnames gepland, want we wilden dat zo kort mogelijk op elkaar hebben. We zagen dat hij veel talent en een goed gevoel voor ritme had. Hij stond op het punt zijn kinderlijf te verruilen voor dat van een puber. Het leek ons mooi die transformatie op camera vast te leggen. Hij had een rond gezicht, mollige handen die hij nog niet onder controle had en hij wist nog niet goed wat hij aan moest met z'n langer wordende armen. Dat is een belangrijk moment in een leven.  Wanneer je iets verruilt voor iets anders. Maar die periode ertussenin is onzeker. En juist op zulke momenten kunnen gevaarlijke mensen, zoals de imam, helemaal in je hoofd kruipen.’

Luc: ‘Le jeune Ahmed is een film over liefde, want je houdt van Ahmed. Dat is niet makkelijk als je ziet wat hij doet, maar het doel van de film was een manier te vinden om zijn verdriet te kunnen doorgronden. Hij weet namelijk niet dat hij ongelukkig is. Hij is tevreden omdat hij dicht bij zijn imam en het paradijs is. Hij is ervan overtuigd dat hij tevreden is, maar diep vanbinnen is hij ongelukkig. Wij hebben geprobeerd zijn verdriet te doorgronden.’