In de spannende Netflixfilm Bird Box zet een kwade macht mensen massaal aan tot zelfmoord. Een gesprek met regisseur Susanne Bier en hoofdrolspeler Sandra Bullock.

In de Netflixfilm Bird Box, gebaseerd op een roman van Josh Malerman, waart een geheimzinnig kwaad rond dat mensen confronteert met hun grootste angst, waarop ze zich prompt van kant maken. Weerstand bieden kan alleen met gesloten ogen. Sandra Bullock speelt een zwangere kunstenaar die geblinddoekt moet zien te overleven.

De bij vlagen erg spannende en naargeestige film werd geregisseerd door Susanne Bier, die we kennen van intelligente filmhuisdrama’s als Brothers (2004), After the Wedding (2006) en In a Better World (2010). Tijdens een gesprek in Berlijn beaamt de Deense lachend dat een Hollywoodhorrorfilm niet bepaald naadloos aansluit op haar eerdere werk. ‘Het leek me als regisseur gewoon weleens leuk om een genrefilm te maken, met actiescènes en alles wat erbij hoort. Maar ik was bovenal geïntrigeerd door de hoofdpersoon in het verhaal: een complexe vrouw die nogal onsympathiek is en het helemaal niet leuk vindt om moeder te worden. Ik vond het interessant om zo’n onconventioneel personage op te voeren binnen een mainstreamfilm.’

In hoeverre heeft Netflix zich met de inhoud bemoeid? Het is bekend dat het bedrijf data over publieksvoorkeuren gebruikt bij het ontwikkelen van scripts.
Bier: ‘De samenwerking met Netflix verliep niet anders dan met andere producenten. We hebben wel testscreenings gehad om te onderzoeken wat wel en niet werkte, maar dat is bij dit soort films normaal. Er zijn geen algoritmes op het script losgelaten of zo – al zou ik daar trouwens best voor open hebben gestaan, ik vind algoritmes fascinerend.’

Bird Box is eigenlijk een monsterfilm zonder zichtbaar monster. Dat moet voor u als verteller best lastig zijn geweest.
‘Natuurlijk, maar tegelijkertijd was dit juist het element dat mij aansprak. Want als ik zelf naar een monsterfilm kijk, haak ik meestal af zodra het monster in beeld komt. Is dat alles? denk ik dan. Voor mij was het de uitdaging om alles om de dreiging te laten draaien, en het effect daarvan op de personages. Het is niet zo dat er niks engs in de film gebeurt; de personages draaien flink door.’

In veel scènes zijn ze bovendien geblinddoekt, wat ook bijdraagt aan de spanning. Was dat moeilijk regisseren?
‘Zeker. Sandra stond erop dat ze echt geblinddoekt zou zijn, en ze heeft daar veel voor getraind, maar het bleef eng. Voorafgaand aan bepaalde scènes had ik slapeloze nachten. Als ze maar niks breekt, dacht ik dan.’

‘Het kwaad toont ieder personage weer iets anders, dus we hebben vooral veel nagedacht over onze eigen grootste angsten.'

Sandra Bullock

Sandra Bullock in Bird Box

Zoals het een prof van haar niveau betaamt, pakte Sandra Bullock de training grondig aan. ‘Ik werkte samen met een blinde man die andere blinden helpt met hun beperking om te gaan,’ vertelt de actrice. ‘Hij leerde me te navigeren met mijn andere zintuigen, vooral met mijn gehoor. Toen hij bij mij thuis kwam, kon hij precies vertellen hoe hoog de muren waren en waar speelgoed op de grond lag, door met zijn stok te tikken. Dat hebben we in de film overgenomen: de geblinddoekte personages tikken met stenen tegen elkaar.’

Nog verwondingen opgelopen?
Bullock: ‘Ja, met die blinddoek om liep ik steeds tegen de camera op, en ik struikelde en kreeg takken in m’n gezicht. Maar dat was wel goed, daardoor was ik voortdurend gespannen, en dat kwam mijn spel ten goede. Je ontdekt op zo’n moment pas hoe afhankelijk je als acteur bent van je ogen – ook om jezelf uit te drukken.’

Wat is in dit soort films – ik denk ook aan uw rol in Gravity – lastiger: het fysieke acteren of het emotionele?
‘Allebei. Of nee, toch het emotionele. Want daarbij put je uit een bron die je soms opeens in de steek kan laten. Het fysieke, dat is een kwestie van trainen en je beperkingen leren kennen. Als je moe wordt, weet je dat het na een pauze wel weer zal lukken. Maar bij het emotionele heb je veel minder houvast. Soms is de inspiratie gewoon op. Hoe dat precies werkt, blijft een mysterie. Je moet dan iets anders verzinnen, creatief zijn, om toch het gewenste effect te bereiken.’

Trevante Rhodes en Sandra Bullock in Bird box

Het kwaad in deze film blijft ook grotendeels een mysterie. Heeft u met de andere acteurs besproken wat het precies is?
‘Het kwaad toont ieder personage weer iets anders, dus we hebben vooral veel nagedacht over onze eigen grootste angsten. Welk beeld zou je zo verpletteren dat je niet meer op deze wereld zou willen zijn? Het was best intens, je kon merken dat iedereen met z’n eigen demonen bezig was.’

En wat was uw angst, of is dat te persoonlijk?
‘Voor mij lag het voor de hand, het had met mijn kinderen te maken. Waarschijnlijk is dat de grootste angst van elke ouder, dat je kinderen iets vreselijks overkomt.’

Het kwaad in de film lijkt een metafoor voor wanhoop: zodra je daaraan toegeeft, is het afgelopen.
‘Ja, in die zin is ook de angst van de personages denk ik erg herkenbaar: als ik toegeef aan mijn wanhoop, kom ik er dan ooit nog uit? Voor mij gaat het verhaal ook heel erg over onderling contact en vertrouwen. In onze cultuur worden we momenteel van alle kanten gestimuleerd om ons af te zonderen. We keren ons af van mensen die we niet begrijpen, terwijl het tegenovergestelde – contact zoeken – juist de enige manier is om te overleven. De enige manier om de wanhoop te overwinnen.’

Bird Box is vanaf vrijdag 21 december te zien op Netflix

Meer Netflix-tips

Meer over Bird Box