Voor het drama Loving baseerde de Amerikaanse regisseur Jeff Nichols zich voor het eerst op een waargebeurd verhaal. ‘Het is niet mijn verhaal. Het is hun verhaal, en een verhaal dat gehoord moet worden.’

Waargebeurd. In 1958 besluiten Richard Loving en Mildred Jeter te gaan trouwen in Washington D.C. Als man en vrouw keren ze even later terug in hun geboortedorp Central Point in Virginia. Waar ze worden opgepakt en veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf. Hun overtreding: Richard is wit en Mildred is zwart. En in Virginia is het bij wet verboden met iemand van een ander ras te trouwen. Maar de twee houden van elkaar en laten zich niet uit elkaar drijven. Wat uiteindelijk leidt tot de historische rechtszaak Loving versus Virginia. En een al even historische uitspraak.

De 38-jarige Amerikaanse regisseur Jeff Nichols (Mud, Take Shelter) maakte een film over het tweetal, getiteld Loving, die vorig jaar in Cannes in competitie draaide.

De film is gebaseerd op ware gebeurtenissen. Wordt het dan moeilijker of makkelijker om een verhaal te vertellen?
Jeff Nichols: ‘Aanvankelijk vond ik het lastiger. Het is de eerste keer dat ik een film baseer op de werkelijkheid. Al mijn vorige films heb ik zelf verzonnen. Nu kostte het me moeite controle te krijgen over de personages. Omdat ze niet alleen personages waren, maar ook echte mensen. Het voelde ongemakkelijk ze net zo te behandelen als mijn verzonnen personages. En toch moet je dat als regisseur doen. Je moet met ze durven schuiven als dat beter is voor het verhaal.

Toen we het een paar jaar terug over Mud hadden, vertelde u dat u bij elke film die u maakt aan iemand in het bijzonder denkt. Aan wie dacht u bij Loving?
‘Aan mijn opa. Ik kon urenlang bij mijn opa zitten en als we dan vier of vijf woorden zeiden was het veel. Dat voelde helemaal niet ongemakkelijk; het was de manier waarop hij naar de wereld keek. Die zwijgzaamheid zag ik ook bij Richard Loving. Zoals je ziet [Nichols is wit], is mijn opa niet met een Afro-Amerikaanse vrouw getrouwd, maar ik zag Richard in de documentaire The Loving Story van Nancy Buirski en herkende de simpele oprechtheid van mijn opa. Ik voelde het onrecht dat Richard werd aangedaan. En hoe machteloos hij zich al die tijd gevoeld moet hebben.’

'Zeg tegen de rechter dat ik van haar houd,” zegt Richard. En daarmee veegt hij in een klap alle andere, onzinnige argumenten van tafel.’

Jeff Nichols

Joel Edgerton en Ruth Negga als het echtpaar Loving

U komt uit Arkansas, de ‘Deep South’, en ik las dat u in uw familie ook veel racisme heeft meegemaakt. Heeft u de film ook gemaakt voor uw racistische familieleden?
‘Mijn vader en ik hebben het daar veel over gehad. Voor de goede orde: mijn vader is absoluut geen racist. Maar toen ik al die horrorverhalen hoorde over de burgerprotesten in de jaren zestig en zeventig wilde ik van hem weten hoe hij daar over dacht. Ik zette hem echt onder druk, want ik wilde het van hem zelf horen. Hij zei: ja Jeff, er was segregatie en natuurlijk is dat verkeerd. Maar vergeet niet dat iedereen toen arm was en we elkaar nodig hadden om te overleven. Om de oogst binnen te halen, om te kunnen functioneren eigenlijk. Mijn vader sprak altijd over ras op een manier waarop je besefte dat het vraagstuk complexer was dan goed of slecht. Ik woon nu in Texas [het interview is uit mei 2016, lang voordat Trump gekozen werd] en veel mensen roepen nu dat alle immigranten bijeen gedreven moeten worden en het land uitgezet. Dat is een absurd idee. Alleen al omdat als we alle Mexicanen Texas uitzetten de hele economie instort. We zijn afhankelijk van elkaar.’

Al is de kwestie complex, in uw film houdt u het simpel. Zo simpel en direct als Richard en Mildred. Was dat altijd de bedoeling?
‘Ja. Toen ik ze in Buirski’s documentaire zag wist ik meteen dat ik dicht bij hen wilde blijven en me niet te veel wilde richten op de rechtszaak. Die hele juridische kwestie speelde zich namelijk ver van de Lovings vandaan. Ze waren als simpele landarbeiders nauwelijks bij de zaak betrokken. Het sloeg dan ook nergens op om de film te beginnen met de Lovings en dan ineens over te schakelen op een rechtbankdrama. Ik moest kiezen en ik koos voor de Lovings. Omdat ik ze inspirerend vond, en hun oprechtheid heel goed bij het onderwerp paste. Want ze hebben geen politieke agenda.’

En ze hebben het beste argument tegen het willen verbieden van interraciale huwelijken: ze houden van elkaar.
‘Inderdaad. “Zeg tegen de rechter dat ik van haar houd,” zegt Richard. En daarmee veegt hij in een klap alle andere, onzinnige argumenten van tafel.

Meer over Loving